8 (1198)

I. CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO

Każdy odcinek dróg oddechowych może ulec zakażeniu lub chorobie. Odpowiedziąjest odczyn zapalny. Natychmiast dochodzi do przekrwienia i obrzmienia, które utrudnia wentylację płuc i powoduje niedotlenienie. Jeżeli taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, choroba przechodzi w okres przewlekły, w którym może dojść do zwłóknienia tkanki płucnej. W układzie oddechowym, a zwłaszcza w samych płucach oznacza to utratę sprężystości z możliwością trwałego ograniczenia wentylacji. Pogarsza się wymiana gazowa, a to prowadzi do niedotlenienia wszystkich tkanek w organizmie. W następstwie tego stanu obserwuje się dużą męczliwość, osłabienie mięśni, wady postawy. Wskutek uszkodzenia naczyń włosowatych w płucach dochodzi do przeciążenia serca.

Oprócz odczynu zapalnego w zajętej okolicy zwiększa się wydzielanie śluzu. Wraz z obrzmieniem powoduje to niedrożność dróg oddechowych. W pewnych warunkach istnieje niebezpieczeństwo formowania się czopów śluzowych w świetle drobnych oskrzeli. Część tkanki płucnej poniżej miejsca zablokowania zapada się, tworząc tzw. niedodmę. Jeżeli nie zastosuje się szybko środków prowadzących do ponownego rozprężenia, zapadnięta część płuca ulega zwłóknieniu i obumarciu. W niektórych przypadkach dochodzi do zropienia i, co za tym idzie, zniszczenia dużych obszarów tkanki płucnej.

W leczeniu chorób płuc poza środkami farmakologicznymi i zabiegami chirurgicznymi bardzo ważne jest świeże powietrze, spokój i dobre odżywianie.

W leczeniu fizykalnym we wszystkich przypadkach chorób narządu oddechowego na plan pierwszy wysuwają się dwa główne zadania:

•    utrzymanie drożności dróg oddechowych,

•    zwiększenie wentylacji.

Utrzymanie drożności dróg oddechowych. W warunkach prawidłowych ruchy oddechowe uwalniają nadmiar śluzu, który zostaje przesunięty do głównego oskrzela. W oskrzelu głównym śluz wyzwala odruch kaszlu, wskutek czego zostaje on wyrzucony do jamy ustnej i wydalony na zewnątrz. W większości zakażeń oskrzelowych i płucnych, gdy śluz jest gęsty i lepki, potrzebne sąbardziej energiczne środki niż ruchy oddechowe. Dlatego w leczeniu tych chorób doskonałe efekty dająoklepywania i wibracje. Aby te rękoczyny były skuteczne, należy przy ich wykonywaniu zastosować odpowiednią pozycję ciała pacjenta - tzw. ułożenie drenażowe.

Zwiększenie wentylacji. Dla uzyskania maksymalnej wentylacji muszą być wykorzystane wszystkie części płuc. Należy pamiętać, że klatka piersiowa może się poruszać we wszystkich kierunkach (przednio - tylnym, bocznym, w górę i w dół). Tkanka płucna, podobnie jak mięśniowa, jest zdolna do przerostu, jeżeli obciąża się ją dodatkową pracą. Tak więc nawet w przypadku zwłóknienia pewnej części płuc po zastosowaniu ćwiczeń oddechowych, można uzyskać zwiększenie wentylacji.

Dla celów dydaktycznych choroby układu oddechowego można podzielić na:

•    choroby nosa i gardła,

•    choroby drzewa oskrzelowego,

•    choroby płuc i opłucnej.

19