92

/

otrzymuje się wartość: K_m = [5], co pozwala zdefiniować stałąK_m jako takie stężenie substrafu (w molach na litr), przy którym szybkość reakcji enzymatycznej osiąga połowę szybkości maksymalnej.

—1 —8

Wartości stałej K_m wahają się w granicach od 10 do 10 i zależą od rodzaju enzymu, substratu. temperatury i pH. Jeżeli enzym wchodzi w reakcję z więcej niż jednym substratem, to w stosunku do każdego z nich wykazuje charakterystyczną wartość K_m. W określonych^ warunkach prowadzenia reakcji ma ona wartość stałą i jest wskaźnikiem powinowactwa enzymu do substratu._Niskawartość K_m wskazuje na duże powinowactwo enzymu do substra tu oraz dużą szybkość procesu katalitycznego i odwTotnie.

Podobnie jak wartość K_m, wartość szybkości maksymalnej V wykazuje duże zróżnicowanie zależnie od pH. tempera tury i rodzaju substratu.

Wartość Vi stała K_m wyznacza się doświadczalnie z wykresu zależności szybkości reakcj i v od stężenia substratu [5]. Ponieważ wykres tej zaiezności daje krzywą asymptotyczną, więc utrudnia to dokładne wyznaczenie V, a zatem i K_m (por. rys. 20).

_W celu dokładniejszego wyznaczenia szybkości maksymalnej danej reakcji można jednak oprzeć się na równaniu Michaelisa-Menten przekształconym w jego odwTotność:

1 K* J_ 1

^ v “ V [5] ⁺ V

Jest to równanie Linew'eavera i Burka, w którym zależność l/v od l/[5 ] daje linię prostą. Nachylenie tej prostej określa stosunek KJV\ przecina ona oś rzędnych w punkcie wyznaczającym 1/V, a oś odciętych w punkcie -1 fK_m, z której oblicza się K_m (rys. 21).

RYS. 21. Wykres Lineweavera-Burka zależności odwrotności szybkości reakcji enzymatycznej (1/v) od odwrotności stężenia substratu (1/S): 1/Vodwrotność szybkości maksymalnej, MK_m -odwrotność stałej Michaeiisa-Menten

Oznaczanie ajayw/iości enzymów. Wskaźnikiem obecności czynnego enzymu j est stwier^ ozenie określonej przemiany chemicznej, którą on katalizuje. Natomiast o ilości enzymu wnioskuje się na podstawie szybkości reakcji w określonych warunkach stężenia substratu.