93

F-

Budowa komórki jajowej kobiety

Komórki jajowe sq oligolecy-talne (zawierają mało żółtka), izolecytalne (żółtko rozmieszczone jest prawie równomiernie w cytoplazmie). Uwolnio-

Cykl owulacyjny kobiety

Cykl owulacyjny (miesiączkowy, menstruacyjno-owulac, -zjawisko cyklicznych zmian w obrębie jajnika (dojrzę,. i uwalnianie komórek jajowych) i śluzówki macicy (przyo_c--nie na implantację i rozwój zygoty). Cykl przebiega następu krwawienie miesiączkowe (4-5 dni), faza przedowulacyjnc cherzykowa; trwa między 5 a 14 dniem cyklu), owulacjc cr dnia cyklu), faza poowulacyjna (lutealna; trwa najczęściej cc dnia cyklu).

Człowiek jest gatunkiem polimenstruacyjnym (cykle menstrucr ne występują regularnie, średnio co 28 dni).

Sterowanie cyklem owulacyjnym jest skomplikowane (por. 8

faza poowulacyjna

komórki wieńca (a) osłonka przejrzysta (b) -

ma galaretowatą strukturę; otacza komórkę jajową, po zapłodnieniu w wyniku reakcji korowej zabezpiecza jajo przed wnikaniem innych plemników

jądro w metafazie drugiego podziału mejotycznego (c)

K faza przedowulacyjna A O R    /\w

W hormon

luteinizujgcy

hormon

I folikulofropowy

20 21 22 23 2-t 25 26 T : •

DrscjSi;

MACICY

Budowa układu rozrodczego mężczyzny

g

_

Jądra (a) - gruczoły płciowe, w których powstają plemniki i męskie hormony płciowe (androge^-. Najądrza (b) są miejscem magazynowania i dojrzewania plemników. Nasieniowody (c) pcc-: wytrysku (ejakulacji) przesuwają nasienie w kierunku cewki moczowej.

Pęcherzyki nasienne (d) - parzyste gruczoły, których wydzielina stanowi 60% objętości nasl=‘ ■: i zawiera fruktozę - substrat oddechowy zapewniający ruchliwość plemnikom.

Przewód wytryskowy - odcinek przewodów wyprowadzających, uchodzący do cewki moczowej Gruczoł krokowy (prostata, stercz) (e) wydziela zasadowy płyn stanowiący 20% objętości nasier : który zobojętnia kwaśny odczyn pochwy (w niskim pH spada ruchliwość plemników), zawiera i-'-ko - sperminę - nadające zapach spermie.

Gruczoły opuszkowo-cewkowe (f) wytwarzają wydzielinę o charakterze zasadowym, chroniącą ple "

przed kwasowym odczynem cewki moczowej i pocf Prącie* (penis) (g) jest narządem kopulacy Składa się z: korzenia, trzonu, żołędzi (pc<^r’-'-i napletkiem), dwóch ciał jamistych, jednego : -gąbczastego. Podczas wzwodu (erekcji) cicic o " ste i gąbczaste wypełniają się krwią.

Moszna* (h) jest skórnym workiem pełniący-ermostatu. Do wytwarzania i przeżywcn c -sienią konieczna jest temperatura o ok. 3X niż temperatura ciała.

Cewka moczowa (i) służy do wyprowccic moczu i spermy, jednak nigdy równocześnie Narządy, które nie należą do układu rozrod moczowód, pęcherz moczowy (j), odbyt ' •Narządy płciowe zewnętrzne

Spermatogeneza

Spermatogeneza zachodzi w kanalikach nasennych jąder. To wieloetapowy proces, w wyniku którego powstają haploidalne plemniki. Składa się ze spermatocytogenezy (podziałów scmórkowych) i spermiogenezy (przekształcane się spermatyd w plemniki).

tkanka

tętnica najądrze

kanalik

nasienny

Budowa plemnika człowieka

Główka składa się z:

akrosomu, który jest przekształconym lizoso-mem; zawiera enzymy hydrolityczne umożliwiające penetrację warstwy granalnej i błony komórkowej komórki jajowej w czasie zapłodnienia,

jądra komórkowego, które zawiera haplo-idalną liczbę chromosomów (22+Y albo 22 +X). Wstawka (szyjka) zawiera mitochondria otaczające witkę, dostarczające plemnikowi energii potrzebnej do poruszania się.

Witka ułatwia plemnikowi dotarcie do komórki jajowej, zawiera tubulinowe włókna ułożone według schematu 9x2 + 2.

Porównanie spermatogenezy i oogenezy

me|oza

oocyt

(komórka

macierzysta)

rozwoj

pęcherzyka

jajnikowego