97 (105)

)0% dostępnych środków stanowi spełnienie podstawowego warunku osiągnięcia ysokiego stopnia absorpcji unijnej pomocy dla Polski.

Podpisanie umów o dofinansowanie nie jest jednak równoznaczne ze skutecz-ym wykorzystaniem środków pomocowych. O ostatecznym sukcesie w wykorzy-:aniu unijnej pomocy strukturalnej mowa może być dopiero po dokonaniu płatności kont programowych na rzecz beneficjentów¹⁵. Zgodnie z zasadą „n+2”¹⁶ rok 2008 :st ostatnim, w którym beneficjenci funduszy strukturalnych alokowanych w Polsce ! okresie 2004-2006 mogą uzyskiwać płatności z tytułu kosztów zrealizowanych rojektów (w przypadku umów' podpisanych w 2006 r.)^l?. Warto jednak nadmienić, e w celu zminimalizowania ewentualnych skutków światowego kryzysu finansowego Komisja Europejska wypracowała pod koniec 2008 r. rozwiązania liberalizuje korzystanie ze środków UE, w tym dopuściła możliwość przedłużenia okresu walifikowalności wydatków poza koniec 2008 r. W związku z powyższym strona olska wystąpiła o wydłużenie okresu kwalifikowalności do połowy 2009 roku¹⁸. Jzyskanie takiej zgody powinno przyczynić się do poprawy stopnia wykorzystają omawianej pomocy, albowiem łączna wartość płatności na koniec października .008 r. stanowiła niecałe 90% zobowiązań na cały okres 2004-2006 (por. rys. 4), np. w przypadku SPO „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb” niespełna ³A tych zobowiązań. Wtym kontekście warto odnotować wysoki poziom płatności przekazanych leneficjentom ZPORR i SPO „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów' wiejskich” sięgający 95% zobowiązań¹⁹.

Nieco niepokojący jest również stosunkowo niski poziom wykorzystania środków Funduszu Spójności. Na koniec października 2008 r. wartość wniosków o płat-iość przekazanych do Komisji Europejskiej wyniosła ponad 3,0 mld euro, co stano-

¹⁵    Szerzej na ten temat por. np. A. Ryszkiewicz, Wdrażanie funduszy strukturalnych Unii Europej-kiej w Polsce. Pierwsze doświadczenia, w: Gospodarka Polski w Unii Europejskiej w latach 2004-2006, jd. H. Bak, (5. Wojtkowska-Łodej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2007.

¹⁶    Zasada ,,n-2" stanowi, że środki zarezerwowane w budżecie UE na dany rok powinny zostać ,'ypłacone beneficjentowi pomocy w ciągu dwóch lat następujących po roku dokonania zobowiązania, rodki finansowe, na które wnioski nie zostały przedstawione w tym terminie, przepadają. Zasada a nie obowiązywała w okresie 2000-2006 w' przypadku Funduszu Spójności.

¹ Dokładnie rzecz biorąc, wydatki beneficjentów końcowych będą mogły zostać uznane za kwa-fikowalne (tzn. jako poniesione w sposób zgodny z zasadami prawa wspólnotowego i krajowego) zrefundowane przez Komisję Europejską, jeśli zostaną poniesione do końca grudnia 2008 r. W przy-adku działań, w których występują schematy pomocy publicznej, wydatki muszą być poniesione o końca kwietnia 2009 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, wykorzystanie środków z funduszy trukturalnych i Funduszu Spójności..., op.cit.

¹⁸    Na podst. informacji Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.

¹⁹    Por. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych Funduszu Spójności..., op.cit.