97 (37)

I? Sztuka argumentacji - Krzysztof Szymanek, Krzysztof A. Wieczorek, Andrzej S. Wójcik - iLibrary Reader

Strona 97/150

Limit wydruku: 0

K. Sajmimlc. K. A. WKcecrik. A. S. Wójcik. Anulu argmwjmw/1 ÓtfcMAf u A*AwA» tvgiMtnifó». Wjrwuu. 21K0. ISBN S? 01 • I40Ó9 U. O by WN PWN 200}

_Zdania statystyczne w argumentacji 97

Przykład 11.3.1.

(a)    Badanie, jak społeczeństwo polskie ocenia reformy gospodarcze, przeprowadzone na podstawie próby, w której nadreprezentowani są bezrobotni, ma ograniczoną wiarygodność: można się spodziewać, żc bezrobotni generalnie gorzej oceniają reformy gospodarcze, a co za tym idzie, odsetek ludzi źle oceniających reformy będzie w próbie zawyżony w stosunku do całości populacji.

(b)    W badaniu, jak społeczeństwo polskie ocenia prywatyzację, przeprowadzonym przez pewien tygodnik X. poddano badaniom ankietowym grupę złożoną z pewnej ilości losowo wybranych czytelników owej gazety. Oczywiście w próbie tej nadreprezentowaną była cecha bycia czytelnikiem tygodnika X. Dziennikarze sądzili, że jest to bez. znaczenia dla wiarygodności badań, a jednak dowiedziono, że tygodnik, ze względu na jego rozbudowany dział ogłoszeń, kupują chętnie biznesmeni. Można się więc spodziewać, żc w próbie złożonej z czytelników gazety X zawyżony będzie odsetek ludzi dobrze oceniających prywatyzację.

(c)    Kiedy próbujemy, na podstawie znanych sobie informacji, dokonać wnioskowania statystycznego, np. na temat cech przeciętnego nauczyciela, wówczas polegamy na próbie złożonej z przywołanych z pamięci osób (rzeczy, zdarzeń itp.), która to próba jest obciążona wadą braku reprezentatywności aż z dwóch powodów. Po pierwsze, przypominamy sobie tylko osoby z własnego otoczenia (np. tylko nauczycieli, którzy nas uczyli), a po drugie, wnioskujemy na podstawie próby złożonej z tych elementów, które zdołamy sobie przypomnieć. Pamięć zaś funkcjonuje selektywnie — dobrze pamiętamy zdarzenia, osoby itp. stosunkowo niedawne, a także niezwykłe, robiące wrażenie, emocjonujące.

W niepamięci zaś pogrąża się wszystko to. co dawne, nieciekawe i powszednie. Łatwiej zapamiętamy więc nauczyciela cksccntryka, nauczyciela surowego. czy pierwszego swojego nauczyciela, i prawdopodobnie w naszej próbie przede wszystkim oni się znajdą. Dodatkowo na procesie przypominania może zaciążyć z góry założona teza, czy też pozytywna lub negatywna postawa względem przedmiotu badań. Wtedy najłatwiej wywołujemy z pamięci przede wszystkim to, co potwierdza arbitralnie przyjęty punkt widzenia. Ktoś, kto nic lubi nauczycieli, najłatwiej przypomni sobie np. nauczycieli niesprawiedliwych.

Liczne przykłady pokazują, że wzajemne zależności między cechami mogą być tak zaskakujące, że nigdy nie można z góry wykluczyć, że jakaś nadreprezentowana w próbie cecha nie spowoduje błędnej oceny cechy będącej przedmiotem badań. Toteż wskazanie, żc wnioskowano z próby, w której jakaś cecha jest nadreprezentowana, w zasadzie podważa wiarygodność wniosku. Jeśli dodatkowo wykaże się, że nadreprezentowana cecha pozostaje w uchwytnym związku z przedmiotem badania, wniosek zostaje unieważniony.

13:01

Tj Start    ^ Gra FreeCell #30416    96 - Paint    5^ Itelix iLibrary Reader    §1 Sztuka argumentacji-...