79 (7)

19

/.WtaiciwoSci mechaniczne materiałów budtwlanych

zmiany położenia atomów, czyli odkształcenie materiału. Szczególni) odmianą sprężystości jest elastyczność. Materiał jest elastyczny wówczas, gdy działanie niewielkiej siły powoduje odkształcenie sprężyste. Natomiast materiały, których odkształcenie jest 100% i większe, nazywa się wysokoelastycznymi (np. guma). Ilustrację zmian strukturalnych w materiale podczas oddziaływania sił zewnętrznych przedstawiono na rys. 1.41.

a)    b)

Rysunek 1.41. Schemat mikro- ^c) skopowy odkształceń [8]: a) odkształcenie sprężyste, b) odkształcenie sprężysto opóźnione (elastyczne), c) odkształcenie plastyczne (trwałe)

Sprężystość maleje ze zmniejszaniem się energii wiązania; największą wartość mają struktury kowalencyjne, metaliczne i jonowe, mniejsze - struktury międzycząsteczkowc. W zależności od rodzaju materiału, a tym samym od rodzaju wiązań, kształtuje się jego sprężystość (tabl. 1.9). Wzrost temperatury po-

Tabłica 1.9. Współczynnik sprężystości wzdłużnej niektórych materiałów budowlanych

Materiał	Współczynnik sprężystości wzdłużnej. MP
Stal	205800
Cynk	127400
Marmur	ok. 78400
Aluminium	70560
Szkło zwykle	66640
Granit	Ok. 58800
Beton żwirowy	ok. 24500
Poliestry zbrojone włóknem szklanym	ok. 19600
Drewno dębowe	11250
-Piaskowiec	ok. 9800
Drewno sosnowe	9800
Ceramika porowata	4900
1 Beton komórkowy	ok. 2160
Polichlorek winylu twardy	ok. 1960