3
UKŁAD NARZĄDÓW RUCHU
dzielimy na:
1. bierny (jest to część statyczna) - składa się z kości, więzadeł i stawów ( części
poruszanych); ., .
2. czynny (część dynamiczna) - składa się z mięśni (części poruszających).
Rola kośćca:
±_ kościec określa kształt i wielkość ciała;
±_ stanowi rusztowanie ustroju;
± służy za osłonę narządów;
± powoduje poruszanie się całego dała lub ruchy jednych kości w stosunku do drugich; ^ szpik kostny zawarty w kościach jest narządem krwiotwórczym (wytwarza erytrocyty i pewien rodzaj krwinek białych - granulocyty).
Kształt kości - zależy od ich zastosowania w ustroju:
* kości długie - służą do dźwigania mięśni;
* kości krótkie - tworzą sprężyste człony;
* kości płaskie - budują puszki kostne lub tworzą powierzchnie dla szerokich mięśni (np. łopatka).
Pod względem kształtu odróżniamy:
1. kości długie (kości kończyn np.: kość ramienna, promieniowa, łokciowa, udowa);
2. kości płaskie (np. kości sklepienia czaszki, łopatka, kość biodrowa);
3. kości krótkie ( np. kości nadgarstka, stępu);
jolo 6.' - p’ £
i ^—
4. kości różu o kształtne (np. kości twarzoczaszki);
5. kości pneumatyczne (np. kość sitowa, klinowa , szczęka). J0
Budowa kości
Elementem strukturalnym kości jest blaszka kostna. Kość składa się z istoty zbitej (występuje zawsze na powierzchni kości) i istoty gąbczastej (występuje wewnątrz kośd krótkich, płaskich, oraz nasadach kości długich).
Istota gąbczasta ma utkanie beleczkowate. W przestrzeniach międzybeleczkowatych istoty gąbczastej zalega szpik czerwony, który jest narządem krwiotwórczym. Powstają w nim krwinki czerwone (erytrocyty) i krwinki białe posiadające ziarnistości (granulocyty).
Trzon kości długich zbudowany jest z istoty zbitej, która otacza jamę szpikową. W jamach szpikowych kości długich znajduje się szpik żółty; nie ma on zdolności wytwarzania krwinek i jest jednie magazynem tłuszczu.
Kości posiadają powierzchnię gładką lub też występują na nich wyniosłości, zagłębienia, otworki.
Na końcach kości długich i niektórych powierzchniach innych kośd występują miejsca pokryte chrząstką. Są to powierzchnie stawowe, które stykają się z podobnymi powierzchniami sąsiednich kości tworząc stawy. Reszta powierzchni kości pokryta jest błoną łącznotkanko-
0
OW . s 7 O-TOC HO O ^ / cA to' r. dr