1. Poradnictwo zawodowe i poracnictwo kariery zawodowej
kształcenia, są częściej podejmowane bardziej świadomie i samodzielnie przez samych uczniów (Paszkowska-Rogacz, 200la). Zadaniem szkolnego poradnictwa kariery jest między innymi zmniejszenie tej rozbieżności i doprowadzenie do sytuacji, w której oba typy decyzji będą dla uczniów jednakowo satysfakcjonujące, a oczekiwania uczniów realistyczne i przystosowane zarówno do struktury' własnych, jak i społecznych możliwości.
Jednym ze sposobów przygotowywania uczniów do podejmowania samodzielnych decyzji życiowych (nie tylko zawodowych) jest wprowadzany w Wielkiej Brytanii i opisywany przez Philipa S. Jarvisa (Jarvis 2000, s. 125-132) kanadyjski Program „Gra w życie” (The Real Gamę)1. Polega on na prowadzeniu z uczniami interaktywnych zajęć w formie gry symulacyjnej obejmującej projektowanie własnej drogi życiowej. Szczegółowa tematyka zajęć dostosowana jest do różnych grup wiekowych, ale w każdej grupie realizowane są te same trzy bloki tematyczne:
3 Rozwój samopoznar.ia S3 Nauka i praca £3 Planowanie kariery
Ten podział jest również wykorzystany w koncepcji niniejszego podręcznika.
Donald Super (1983), czołowy amerykański współtwórca nowoczesnego poradnictwa zawodowego, zaproponował schemat poradnictwa zawodowego, który pozwala ria uszczegółowienie każdego z trzech powyższych zagadnień.
Na zagadnienie rozwój samopoznania składać się będą-zatem:
1. realizm w ocenie własnych zdolności i możliwości;
2. system wartości funkcjonujący w poszczególnych sferach życia;
3. zainteresowania i kierunki aktywności;
4. stopień rozumienia ról społecznych i zaangażowania w te role.
W omówieniu zagadnienia nauka i praca znajdą się informacje:
1. o świecie pracy;
2. o preferowanej grupie zawodów.
Kys. 2. Model poradnictwa zawodowego (opracowanie własne)
Natomiast dojrzałość w planowaniu kariery (siła motywacji do podjęcia pracy i stabilność kierunku) wyrażać się będzie poprzez:
1. pełność planów;
2. środki poszukiwań;
3. umiejętność podejmowania decyzji.
Z powyższego podziału tematycznego wynika układ niniejszego podręcznika. Można go również przedstawić schematycznie irys. 2).
Każdy blok służy- pogłębieniu refleksji ucznia nad samym sobą. choć niewątpliwie bloki „Ćwiczenia integrujące grupę' oraz „Rozwój samopoznnnia służą temu celowi najpełniej. Pomagają one uczniom odpowiedzieć sobie na pytania: .Jaki jestem?” oraz „Jak mnie widzą inni?'’ Blok drugi „Rozwój samopoznania’ tworzą cztery uzupełniające się „filary” tematyczne, dzięki którym uczestnicy
17