Metody zwalczania chorób i szkodników.......54
Hodowla odmian odpornych ..........54
Ochrona tytoniu w inspektach .........56
Ochrona tytoniu na plantacjach .........59
Bezpieczeństwo i higiena pracy w czasie przyrządzania roztworów i przeprowadzania opryskiwań i opylań ... 64
Aparaty do ochrony roślin ...........65
Konserwacja i przechowywanie aparatów ochrony roślin ...................69
Produkcja wyrobów tytoniowych w Polsce opiera się głównie na surowcu krajowym. Uprawiając systematycznie tytoń rolnicy nie tylko dostarczają cenny surowiec naszym fabrykom, ale zyskują również poważne źródło dochodu, któremu niejednokrotnie zawdzięczają swój dobrobyt. Uprawa tytoniu jest zawsze rentowna, jeśli toysokość i jakość plonu znajdują się na poziomie co najmniej przeciętnym dla danej odmiany. Osiągnięcie wysokich plonów oraz dobrej jakości surowca jest możliwe tylko wtedy, gdy tytoń jest zdrowy, nie uszkodzony, odpowiednio pielęgnowany i należycie wysuszony. Zdrowotność roślin jest więc podstawowym warunkiem opłacalności uprawy tytoniu. Spadek tej rentowności, obserwowany w niektórych latach o niekorzystnych warunkach meteorologicznych, jest spowodowany głównie przez zwiększone nasilenie chorób i szkodników. W ostatnim dziesięcioleciu obserwowaliśmy pojawienia się nowych, groźnych dla tytoniu chorób: brunatnienia nerwów tytoniu oraz mączniaka rzekomego tytoniu. Prócz tego w okręgu lubelskim rozpowszechniła się groźna wiroza, która poraża wszystkie odmiany tytoniu.
W Polsce brak było książki omawiającej w sposób przystępny najważniejsze choroby tytoniu i sposoby ich zwalczania. Wydana w 1939 r. i wznowiona w 1949 r. książka prof. dr L. Kaznowskiego pt. „Choroby tytoniu’’ (zresztą już dawno wyczerpana) nie zawierała opisu nowych chorób wirusowych i mączniaka rzekomego. Wyczerpana jest również książka dr J. Obarskiego pt. „Szkodniki tytoniu i ich zwalczanie” z roku 1950. Ponadto w chemicznych metodach zwalczania chorób i szkodników nastąpiły w ostatnim dwudziestoleciu ogromne zmiany. W tej sytuacji należało opracować książkę, która by ułatwiła rozpoznanie chorób i szkodników oraz podawała nowoczesne sposoby ich zwalczania. Z inicjatywy Zjednoczenia Przemysłu Tytoniowego i Związku Plantatorów Tytoniu Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne zwróciło się do mnie z propozycją opracowania barwnego „Atlasu chorób i szkodni-
5