BadaniaMarketKaczmarczyk3

Drugi przykład podany w tablicy 3.8 ilustruje rangową skalę sumowanych ocen. która jest częściej stosowana w badaniach marketingowych. Średnie wartości wyników pomiarów obliczone dla każdego przedziału rangowej skali sumowanych ocen dają również przybliżoną skalę przedziałową. Porównawcza skala sumowanych ocen wymaga dużej liczby porównań, podobnie jak metoda porównywania parami. Wymaga zatem dużego zaangażowania respondenta. Zaletą rangowej skali jest prostsza analiza danych, dostarczająca więcej informacji w zestawieniu z metodą porównywania parami.

Przykłady złożonych skal postaw. W porównaniu ze skalami prostymi, złożone skale postaw są skalami o wyższym stopniu standaryzacji. Charakteryzuje je lepsza trafność pomiaru w porównaniu ze skalami prostymi. Każda złożona skala postaw jest konstrukcją składającą się z wielu skal elementarnych, głównie porządkowych służących pomiarowi indywidualnych lub grupowych postaw względem określonych obiektów. Do najczęściej stosowanych zalicza się skale: pozycyjną, semantyczną, Stapela oraz Likerta. Niektóre z nich są często stosowane do mierzenia postaw w przedsiębiorstwach amerykańskich, o czym świadczą dane z tablicy 3.9.

Tablica 3.9

Udział przedsiębiorstw stosujących różne skale do pomiaru postaw klientów (w %)

Rodzaj skali			Rodzaj przedsiębiorstwa
	konsumpcyjne	inwestycyjne	Konsumpcyjne i inwestycyjne razem	firmy użyteczności publicznej	co ii ■S o r 22	finanse i ubezpieczenia	J[ 1 1 S
Semantyczna	52	9	47	44 2	7 39	37	30
Likerta	17	4	13	28 l	8 30	20	16
Techniku Q	21	0	13	6 1	8 15	3	9
Thurstone’a	12	0	7	II	5 12	10	7
Razem firm (/	) (42)	(68)	(15)	(18) (2	2) (33)	(30)	(269)

ŹióiIId: 11 A. Crecnlioig. J.I.. GtiMsIuAcr. I) N. Bcllciigcr, HTinr '/ir/irj/iyjiri Art thedbyHesearckert iii Nusinexs?, .Journal of Mailcling" 1977, A|*il. s. 61 -6S.

Skala pozycyjna. Jest to najprostsza odmiana złożonych skal postaw. Przydatność skali pozycyjnej w pomiarach wymaga jednak skrupulatnego jej testowania, ponieważ w przeciwnym razie pomiar cech respondenta może się okazać nietrafny.

Trzonem skali pozycyjnej jest skala nominalna, której poszczególne pozycje są oceniane przez respondentów za pomocą jednakowych skal porządkowych. Ska-

123