BadaniaMarketKaczmarczyk6

zastosowania komputerów. Wady tej metody skłoniły badaczy do posługiwania się prostszą metodą „plus jeden”, polegającą na dodaniu jedynki do ostatniej liczby wylosowanego z wykazu numeru telefonicznego.

Zaprojektowanie kwestionariusza. Projektując kwestionariusz do wywiadu telefonicznego, należy pamiętać, że: pytania muszą być krótkie, proste i zrozumiałe, głos prowadzącego odgrywa zasadniczą rolę, modulacja głosu akcentuje pewne wyrazy w zdaniu pytającym, prowadzący wywiad nie może zaobserwować wszystkich objawów reakcji respondenta, forma pytania wpływa na odpowiedź w krótkim czasie. Dobre wyniki daje zaprojektowanie odpowiedzi wyskalowanych, zwłaszcza wówczas, gdy wywiad jest skomputeryzowany.

Przeprowadzenie wywiadu. Wywiad telefoniczny można rozpatrywać z punktu widzenia kosztów, kontroli i czasu pomiaru. Wywiad jest łatwy do scentralizowania i skomputeryzowania. W skomputeryzowanych wywiadach telefonicznych (Computer Assisted Telephone Interviewing — CATI) komputery wyręczają badacza w wielu czynnościach, np. dobierają losowo próbę, dostosowują sekwencję pytań oraz skalę odpowiedzi do sytuacji, przekazują pytania respondentom, odbierają odpowiedzi, sprawdzają je, redukują i analizują. Ponadto komputery dokonują wyrafinowanych pomiarów i przeprowadzają analizę głosu respondentów. Można z nich wywnioskować ich stan emocjonalny, a nawet prawdziwość lub fałszywość odpowiedzi.

Przykład 4-17

CATHODE RAY TUBĘ (CRT)

Jedną z amerykańskich firm badawczych specjalizujących się wyłącznie w przeprowadzaniu skomputeryzowanych wywiadów telefonicznych jest Cathode Ray Tubę z Minneapolis. Typowy wywiad telefoniczny prowadzony w tej firmie przebiega następująco:

•    w komputerze są programowane kwestionariusze;

•    osoba prowadząca wywiad siedzi w kabinie przed komputerem z mikrofonem i w słuchawkach;

•    podczas wywiadu komputer wyświetla na ekranie pytania, automatycznie zaznacza przejścia i pytania dodatkowe;

•    gdy prowadzący wywiad zapisuje odpowiedź respondenta na klawiaturze, dane są zapisywane bezpośrednio do komputera.

Dzięki automatyzacji wywiadu telefonicznego unika się także wielu błędów, np. pominięcia pytania, sprzecznych odpowiedzi, pominięcia przejścia.

186