BATES5

:hniki badania

PRZYKŁADY NIEPRAWIDŁOWOŚCI

Łający uciska palcami po wewnętrznej stronie rozluźnionego mięśnia mostkowo->ojczykowo-sutkowego na poziomie chrząstki pierścieniowatej. Powinno się kac uciskania zatoki szyjnej, położonej na wysokości górnej krawędzi chrząst-arczowatej. Badając lewą tętnicę szyjną, używa się palców prawej ręki. Nigdy nie eży uciskać obu tętnic szyjnych jednocześnie, gdyż można w ten sposób spowo-"ać spadek przepływu mózgowego i doprowadzić do utraty przytomności.

woli zwiększa się siłę ucisku aż do momentu, gdy wyczuwalne będzie maksymal-tętnienie, a następnie należy powoli zmniejszać ucisk do chwili, w której będzie żna najlepiej wyczuć ciśnienie i kształt fali tętna. Spróbuj ocenić:

Amplitudę tętna. Koreluje ona dość dobrze z ciśnieniem tętna.

Uciśnięcie zatoki szyjnej może spowodować odruchowy spadek tętna lub ciśnienia tętniczego.

Kształt fali tętna, a mianowicie prędkość jej narastania, czas trwania szczytu i szybkość opadania. W warunkach prawidłowych narastanie fali jest szybkie, gwałtowne i następuje niemal natychmiast po Sj. Opadanie fali jest łagodniejsze niż jej narastanie.

Jakiekolwiek zmiany w amplitudzie w kolejnych uderzeniach serca lub towarzyszące oddychaniu.

Narastanie fali tętna w stosunku do S_a i S₂. W warunkach prawidłowych narastanie fali tętna następuje po Sj i poprzedza S₂. Zależność ta jest bardzo przydatna do orawidiowego rozróżnienia S, i S₂, zwłaszcza przy przyspieszonej czynności serca, kiedy czas trwania rozkurczu (zwykle dłuższy niż skurczu) jest skrócony i trwa niewiele dłużej niż skurcz.

'żenią i szmery. Podczas badania palpacyjnego tętnicy szyjnej można stwier-ić występowanie wibracji i drżeń podobnych do drżenia krtani mruczącego kota. wsze, a szczególnie wtedy, gdy występują drżenia, powinno się osłuchać obie tęt-:e szyjne, wykorzystując do tego membranę stetoskopu, poszukując szmeru, któ-nrzypomina szmer powstający nad sercem, ale jest pochodzenia naczyniowego.

winno się również zwrócić uwagę na obecność szmerów nad tętnicami szyjnymi pacjentów w wieku średnim i podeszłym lub też w przypadku podejrzenia zmian ażdżycowych w tętnicach szyjnych będących przyczyną niedokrwienia mózgu -oroba naczyniowo-mózgowa). W tym celu należy poprosić pacjenta o wstrzyma-: oddechu, aby szmer oddechowy nie zakłócił szmerów naczyniowych, a następ-: osłuchać tętnice szyjne przy użyciu lejka. Nie myl tonów serca ze szmerem czyni owym.

lisze etapy badania tętnic opisano w rozdz. 12. „Obwodowy układ naczyniowy”.

Patrz tab. 9.3. „Nieprawidłowości tętna i fali tętna", str. 377.

Słabe, niskie tętno we wstrząsie kardiogennym, wysokie, chybkie tętno w niedomykalności zastawki aortalnej

(patrz str. 377).

Opóźnione narastanie fali tętna w stenozie aortalnej.

Tętno naprzemienne (patrz str. 377), bliźniacze (zmienność w kolejnych uderzeniach serca); tętno paradoksalne (zmienność oddechowa).

Szmer pochodzący z zastawki aortalnej może promieniować do szyi i brzmieć podobnie jak szmer z tętnicy szyjnej.

Częstość występowania bezobjawowych szmerów naczyniowych nad tętnicami szyjnymi wzrasta z wiekiem i sięga 8% wśród osób w wieku 75 i więcej lat.

U takich osób stwierdza się 3-krotnie zwiększone ryzyko choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu. Obecność szmeru nad tętnicą szyjną nie jest wskaźnikiem stopnia zwężenia, dlatego wymagana jest dalsza diagnostyka [54].