B przypomina niemetale -■=» właściwości + reakcje ( SI)
--—
Jest tek dlatego, że całkowita Ilość energii uwolniona w trakcie tworzenia trzech wiązań w związku typu BXS przekracza energie tworzenia jednego wiązania BX więcej niż potrzeba dla procesu promocji B w celu wytworzenia hybrydyzacji sp1 Hi-KSZNSEKWrprai
WSZYSTKIE ZWIĄZKI TYPU BX3 - O ILE SĄ MONOMERYCZNE - SA PŁASKIE-kąt 120° (np. BCIj, B(CH3)3etc.)
WyWadY ■ Rotr KJroensTttjn
Promień atomowy dla trygonalnie zhybrydyzowanego B nie jest dokładnie określony - pomiędzy 85 a 90 pm Wiele wiązań B-X wyraźnie skróconych :
oszacowane odległości zmierzone
B-F |
152 |
131 |
B-CI |
187 |
175 |
B-Br |
199 |
187 |
Czynniki prowadzące do skrócenie wiązania:
1. tworzenie wiązań pz-pz z użyciem wypełnionych orbitali pz halogenu I wakancjl orbltalowych pz B-najbardziej istotne w dla BF3 ale I częściowo i dla BCIj I BBrj
2. zwiększenie sity wiązania (w konsekwencji jego skrócenie) B-X z uwagi na rezonans jonowo-kowalencyjny - szczególnie w odniesieniu do wiązań gdzie występuje duża różnica w elektroujemnośclach np. B-FI B-0
> potwierdzeniem ważności powyższego, w odniesieniu do
koordynacyjnego wiązania pz-pz, jest fakt, że nawet w kompleksach BF3 takich jak :
(CHj)3NBF3 i BF,
gdzie wiązanie pz-pn, jest w większości lub całkowicie nieobecne odległość w wiązaniu B-F jest ciągle krótsza
3.
ze względu na niekompletny oktet w B, odpychanie pomiędzy niewiążą elektronami może być w pewnym stopniu mniejsze od normali pozwalając na większe zbliżenie pomiędzy związanymi atomami.
-flr
• jest półprzewodnikiem a nie metalicznym przewodnikiem
• chemicznie klasyfikowany jako niemetal
• chemia B jest bardziej podobna do chemii Si niż do chemii Al, Ga In i Ta
WAIady Piotr KifHenateyi
4. B;0j I SiO; są podobne w swoich kwaśnym charakterze, jak to można łatwo wykazać poprzez rozpuszczanie na drodze stopienia różnych tlenkó « metali z wytworzeniem boranów czy krzemianów I oba mają tendencję do .tworzenia szkieł - stąd trudno krystalizują
5. Pomimo dlmeryzacjl halogenków Al I Ga zachowują się one jak akceptory tworząc addukty podobnie jak halogenki boru np. Cl3AIN(CH3)3 {(CH3)3NBF3>;
6. glin podobnie Jak bor tworzy lotne alkoksylany takie jak Al (OC2H5)3 podobne do estrów boru B(0R)3
wykłady ■ Piotr KiruenSitejn
1. znaczne podobieństwa w zawiłościach kwasów boru i krzemu. Kwas borowy B(OH)3 jest słaby ale definitywnie kwasowy - nie amfbteryczny, podczas gdy Ai(0H)3 jest głównie zasadowy z pewną Ilością właściwości amfoterycznych
2. wodorki B I Si są lotne, samorzutnie zapalające się i łatwo hydrollzujące, podczas gdy jedyny binarny wodorek glinu jest polimerycznym ciałem stałym - należy jednak zaznaczyć, że wodorki boru są unikatowe -posiadają niezwyczajną stechiometrię i konfigurację ze względu na naturę elektronowo -deficytową boru
3. halogenki boru (poza BF3) podobnie jak halogenki krzemu łatwo hydrollzują podczas gdy halogenki glinu tylko częściowo hydrolizują w
WOÓZle Wytdady - ROT W/srenszteJn
• B - niemetal; pozostałe są metalami
• konsekwencja - bor wysoka temp. wrzenia - bo silne wiązarjia kowalencyjne
• wszystkie występują na III stopniu utlenienia
kw miarę wzrostu l.at. coraz silniejsza tendencja do występowania na I st. utlenienia (niższa 1 energia jonizacji ) (sJ po oddaniu elektronu p1 zachowuje się jak bierna para elektronowa)
• Wysokie energie Jonizacji, małe rozmiary jonów przy dużym ładunku tendencja do tworzenia wiązań w dużym stopniu o charakterze kowalencyjnym
stąd B - tylko związki kowalencyjne
ale nawet związki Aid, czy GaCI3 w stanie bezwodnym mają charakter kowalencyjny
^jednakże wysoka energia hydratacji sprawia jednak że w roztworach wodnych AICI31 GaCI3 dysocjują na Al!* czy Ga3
Wykłady • PKXr łOroenwtejn
4