Czynności mycia i dezynfekcji są pracochłonne. Aby zabiciu ' były skuteczne, należy przestrzegać następujących zasad postępom « nia:
- dokładnie oczyszczać daną powierzchnię z resztek produkt" sposobem mechanicznym albo przez mycie letnią wodą,
- stosować dobrany środek myjący o odpowiednim stężeni" i temperaturze,
- dokładnie usuwać użyty środek za pomocą wody,
- stosować odpowiednio dobrany środek odkażający,
- spłukiwać go wodą,
- osuszać urządzenia, sprzęt i opakowania.
Wybór odpowiedniego środka zależy m.in. od rodzaju zanico v szczeń i rodzaju mytej powierzchni.
W skład powszechnie stosowanych środków myjących mogił wchodzić takie związki chemiczne, jak: soda żrąca, soda kalcynown na, szkło wodne i inne. W przemyśle spożywczym stosuje się różm środki dezynfekcyjne, takie jak: wapno chlorowane, podchloryn nu du, chloramina, mleko wapienne, czwartorzędowe zasady amonowi-formalina i inne.
Nowoczesne sposoby mycia i odkażania dążą do całkowitego zmechanizowania tych czynności. Wprowadza się również automaty zację mycia z regulacją siły i wielkości natrysku, czasu działaniu i temperatury. Często stosuje się też w ściśle określonych warunkach mycie i dezynfekcję w obiegach zamkniętych (np. w przemyśle nile Czarskim).
Skuteczność dezynfekcji urządzeń, sprzętu, aparatury, pomicsz czeń itp. sprawdza się przez porównanie stopnia zakażenia przed i po dezynfekcji. Przyjmuje się następujące kryteria oceny:
- wynik bardzo dobry - zniszczenie 99,9% drobnoustrojów,
- wynik dobry - zniszczenie 90% drobnoustrojów,
- wynik dostateczny - zniszczenie 70-80% drobnoustrojów,
- wynik niedostateczny - zniszczenie poniżej 70% drobnoustrojów.
Utrzymanie czystości w zakładzie wymaga codziennego sprzątania i mycia oraz gruntownych prac okresowych. Do codziennych obowiązków należy nie tylko mycie i dezynfekowanie aparatury, sprzętu i opakowań używanych w zakładzie, ale również usuwanie wszelkich odpadków, stłuczek z pomieszczeń zakładu i terenu
taczającego, mycie i dezynfekowanie klamek, drzwi, podłóg, glazu-y na ścianach, umywalek, ustępów, studzienek ściekowych i in.
Do okresowych prac należy mycie okien, odkurzanie ścian sufitów, opróżnianie śmietników, pranie odzieży ochronnej i in.
Ponadto okresowo należy dokonywać akcji dezynsekcji v celu niszczenia szkodników-owadów oraz deratyzacji w celu niszczenia szkodników-gryzoni. Zabiegi te powinny wykonywać fa-:howe ekipy, a obiekt (zakład produkcyjny) musi być odpowiednio przygotowany (należycie zabezpieczona żywność, usunięte odpadki itp.).
Ćwiczenie 8.1. Ustalanie stopnia zakażenia powietrza w pomieszczeniu produkcyjnym
Zasada badania została określona w rozdziale 7 (ćw. 7.7).
Materiały: 4 płytki1' z posiewami na agarze odżywczym (przep. labor. 1.5), po inkubacji, 4 płytki" z posiewami na agarze brzęczkowym (przep. labor. 1.7) po inkubacji.
Wykonanie badania. Policzyć wyrosłe kolonie osobno na agarze odżywczym i agarze brzęczkowym. Następnie obliczyć liczbę drobnoustrojów w 10 dm3 powietrza wg wzoru i zasad podanych w ćwiczeniu 7.7.
Interpretacja wyników. Na podstawie otrzymanych wyników określić stopień czystości powietrza wykorzystując informacje podane w rozdz. 7. Zanotować różnice w stopniu zakażenia powietrza przed i po zabiegu odkażania. Wyciągnąć z tych danych odpowiednie wnioski. Wyniki badania i ocenę czystości powietrza zestawić w tabelce wg wzoru podanego w tabeli 8.
Uwaga. Zamiast badania czystości powietrza w pomieszczeniu produkcyjnym można zbadać stopień zakażenia powietrza w pracowni przedmiotowej.
Na jakość mikrobiologiczną każdego produktu spożywczego wpływa nie tylko jakość surowca i parametry technologiczne, ale także warunki sanitarno-higieniczne samego procesu technologicznego oraz ogólny stan sanitarny zakładu produkcyjnego. W związku z tym konieczna jest kontrola mikrobiologiczna w zakładzie, której celem jest sprawdzenie stanu sanitarnego zakładu oraz skuteczności stosowanych metod mycia i odkażania.
" Po 2 płytki równolegle na każde miejsce, tzn. przed i po dezyfnekcji.
153