CCF20090530029

VII. LASKA BOŻA

ALEKSANDER VII: Bulla „Ad sacram beati

Petri sedem”

(1656)

Choć bulla Innocentego X nie uwydatniła faktu, że owi zdania pochodzą z „Augustinusa", potępiła je jednak jakt naukę Janseniusza. Wówczas Antoni Arnauld, doktor Sorbo ny, wymyślił bardzo skuteczny sposób obrony, mówiąc nauka podana w odrzuconych zdaniach jest wprawdzie błęd na, ale twierdzenia te nie znajdują się u Janseniusza. Sorbom osądziła opublikowane listy Arnaulda jako heretyckie i obel żywe dla papieża. Arnauld został wykreślony z liczby dokto rów (1655). Po kilku tygodniach zaczęły się ukazywać słynni „Prowincjatki” Pascala inspirowane przez Arnaulda.

Bulla ogłoszona dla całego Kościoła wznawia potępieni i orzeka, że owe zdania są zawarte w dziele pt. „Augustinus”

[§ 6). Orzekamy i definiujemy, że owe pięć zdań zostało wyjętych z dzieła Wspomnianego Korneliusza, biskupa w Ypres, pt. Augustinus i potępionych w tym znaczeniu, jakie miały dla Korneliusza Janseniusza...

KLEMENS XI: Bulla „Unigenitus

•;    (1713)

Prawie cały czas panowania Ludwika XIV we Francji (1643-1715) upływa pod znakiem dyskusji i walki z jansenizmem. W 1655 r. episkopat francuski uch walił projekt oświadĄ c żeni a, które miało być podpisane przez wszystkich duchów-) nych. Ponieważ większość kleru uchylała się od tego obowiązku, król otrzymał od papieża Aleksandra VII Jor mularz poparty całą powagą Stolicy Apostolskiej (1665 r. Dz. 1099).\ Rozpętała się zaciekła polemika dotycząca treści formularza i obowiązku, jaki on nakłada. Panowanie papieża Klemensa) IX (1667-1669) załagodziło wiele problemów i przyniosło uspokojenie na kilkadziesiąt lat mimo dekretu Św. Officium przeciw jansenistom z Louvain z 1690 r. (Dz. 1291-1321). Sihie prądy gallikanizmu rozpętały nową burzę (Dz. 1322--1326), ale większe znaczenie dla całego Kościoła ma do-

■JANSENIZM

piero bulla Klemensa XI „Unigenitus”, spowodowana przez l mlemiką wokół książki Paschazego Quesnela pt. „Les refie-woaw mora les" (pełny tytuł: „Le Nouveau Testamen t en fran-t tiis avec des reflexions morales sur chaąue verseT\ Paris ł(>93). Autor powtarza nauki Ba jusa i Janseniusza, dodając własną teorią o niemożności przeciwstawienia sią lasce ( hrystusa.

Janseniści bądą apelować kolejno do wszystkich nastąpców Klemensa XI i prosić o zwołanie soboru powszechnego, aby odwołano bullą „Unigenitus”, która gruntownie przeanalizowała ich doktryną i bezapelacyjnie ją zbiła.

Bulla jest dokumentem wiary. Odrzuca „in glob o" 101 dań wypisanych z dzieła Quesnela, nie nadając not teologi-. i nnych poszczególnym zdaniom.

Wybór (nr 127-149) według ks. W. Granatu, „O łasce Bo-.t/”, Lublin 1959, .y. 96-97.

#

I* Cóż innego pozostaje duszy, która utraciła Boga i jego laskę, poza grzechem i jego skutkami: nędza pełna pychy, gruntowne osłabienie, to znaczy ogólna niemoc do pracy, do modlitwy i do wszelkiego dobrego czynu [Ref/exions morales, Ad Lc 16, 3].

2* Łaska Jezusa Chrystusa, jako skuteczny poczt)tek dobra wszelkiego rodzaju, jest konieczna do każdego dobrego czynu; bez niej nie tylko nic (dobrego] się nie dzieje, ale w ogóle] nic nie można uczynić [Ad J 15, 5].

10* Łaska jest to działanie ręki wszechmocnego Boga, tóremu nic nie może przeszkodzić ani go powstrzymać \Ad Mt 20, 34].

11* Łaska nie jest czymś innym, jak wszechmocną woli] Boga nakazującego i czyniącego to, co nakazuje |Ad Mc 20, 11).

12* Kiedy Bóg chce duszę zbawić, wówczas Jego wola osiąga skutek niechybny, niezależnie od miejsca i czasu [Ad Mc 2, 12).

13* Kiedy Bóg chce duszę zbawić i porusza ją wewnętrznym dotknięciem swej łaski, wówczas żadna wola ludzka mu się nie oprze [Ad Lc 5, 13).

1351 2401

1352 2402

1360 24 W

136 i

241}

1362

2412

•I363 2413

fe^®w

•i.:.-:    -V'. /Mc

HłPlSfP

Mulił

wift:

i©;^!'

W*3ś&8B&;

5 45 ?sreuv* n‘<•'.•'•'<.•-I} {«i :

S ll ^    & Zi \^!-\

S i 5 Ir.'w ra* IV, 'T^M'' *?.• •_• v

■mm

Mml

g§*«

!f«

knllllp

11

li MM

M

j22tdro8źfltólB8M6tóiS^£5^vł4s. •