CCF20091108012

_¥    ----,-------,---... ... .M^wna* au« |*w TT ■■■■■ J TT JIW/IIJ YY UV/ U/WIUH / I P1||1V>

różnych operacji, takich jak np. naciskanie i przekręcanie (tego typu manipulm |a potrzebna jest do otwierania niektórych słoików czy butelek).

•    Wciskanie urządzenia jest lepsze niż przekręcanie go czy rolowanie; In ostatnia operacja wymaga manipulacji palcami, natomiast do wciśnięcia przycisku można użyć całej dłoni.

•    Żadne urządzenie kontrolne nie powinno wymagać dłuższego pr/y trzymywania.

•    Jeśli urządzenie musi być uchwycone, to powinien to być chwyt całą ręką lub dwiema rękami, a nie palcami.

•    Wszelkie przeszkody w dostępie do urządzeń kontrolnych i uruchamianiu ich należy usunąć.

Wpływ komputerów

Miliony pracowników wykorzystuje w swej pracy komputery. Wkróli. komputery będą w miejscu pracy tak samo powszechne jak telefony. Efektem ignorowania potrzeb człowieka przy projektowaniu terminali komputerowych i odpowiednich doń mebli jest napięcie mięśni oraz poczucie dyskomfortu Badanie wpływu długotrwałego używania komputerów na stan zdrowia zaczęło sic w 1970 r., kiedy to dwóch pracowników „New York Timesa” zachorowało nu kataraktę i uznało tę dolegliwość za efekt pracy przy monitorze komputerowym Wielu użytkowników komputerów skarżyło się na nieostre widzenie, napięcie mięśni oczu oraz zmiany w percepcji kolorów.

Krajowy Związek Pracujących Kobiet otworzył gorącą linię telefoniczną w celu przyjmowania od użytkowników komputerów informacji o różnego typu dolegliwościach. W ciągu 2 miesięcy odebrano 3 tys. telefonów, z czego 17% stanowiły informacje o problemach z widzeniem. Narodowa Akademia Nauk twierdziła jednak, że brakuje dowodów potwierdzających szkodliwy wpływ komputerów na stan wzroku. Kiedy zbadano użytkowników komputerów i osoby z nich nie korzystające (chociaż wykonujące podobną pracę) okazało się, że obie grupy nie różnią się liczbą i charakterem dolegliwości wzrokowych (Howarlli & Istance, 1986).

Psychologowie inżynieryjni - opierając się na tych i innych badaniach - doszli do wniosku, że większość skarg dotyczących zaburzeń widzenia powodują nie same monitory, ale elementy wyposażenia i sposób zaprojektowania komputerowego stanowiska pracy. Za potencjalnie niebezpieczną uznano fosforyzację kineskopu, wielkość ekranu, poziom migotania znaków na ekranie oraz tempo generowania znaków.

Ponadto powodem napięcia mięśni oczu może być poziom oświetlenia i odblask. Te kłopoty eliminują antyodblaskowe warstwy ochronne oraz osłony na ekran. Można też zmniejszyć poziom jasności w obszarze pracy, a ściany malować na ciemniejsze kolory. Fluorescencyjne światło górne można zastąpić światłem posrctimm. wszysiKie ic /imany zwięKszają poczucie komiorm u ii/yikowmkow komputerów.

Istnieją dowody na to, że ludzie czytają wolniej z ekranu komputera niż z zadrukowanego papieru. Nie udało się rozpoznać żadnych czynników związanycli z monitorem czy cechami użytkownika, które wyjaśniałyby dlaczego tak jest. Psychologowie podejrzewają jednak, że wolniejsze czytanie może wiązać się z jakością obrazu na ekranie (j^eg° wielkością i ostrością, typem używanej czcionki oraz poziomem kontrastu wobec tła). Poza tym użytkownicy komputerów skarżą się na zmęczenie i ból nadgarstków, rąk, ramion, szyi oraz pleców.

Te skargi są efektem ignorowania badań naukowych. Na przykład, biurka I krzesła na komputerowym stanowisku pracy są często źle zaprojektowane; zwłaszcza dla prac, które wymagają długotrwałej pozycji siedzącej. Zdaniem psychologów inżynieryjnych najlepsze do pracy z komputerem są regulowane krzesła, które umożliwiają operatorom dostosowanie ich do własnego wzrostu, wagi i postury. Okresowa zmiana pozycji może redukować zmęczenie, a regulowane krzesło takie zmiany ułatwia. Okazało się, że krzesła zaprojektowane dla operatorów komputerów w USA i Europie uznano za niewygodne w Singapurze. Pracownicy z Azji są na ogół niżsi i mają krótsze przedramiona. Ponadto preferowali inne niż Europejczycy pozycje siedzące (Ong, Koh, Phoon & Low, 1988).

Rozdzielenie klawiatury od ekranu także zwiększa poczucie komfortu użytkownika; podobnie biurko podzielone na części, z blatami o różnych wysokościach na poszczególne części komputera. Jeśli klawiaturę można ustawić pod odpowiednim kątem, zgodnie z własnymi preferencjami, obniży się zmęczenie pleców (por. rys. 13.11). Wyniki badań sugerują, że dobre samopoczucie zapewnia nachylenie klawiatury o 7 do 20 stopni, które ogranicza ruchy nadgarstka.

Roboty przemysłowe

Roboty, które zastępują ludzi przy wykonywania różnorodnych zadań w produkcji przemysłowej, zmieniają środowisko pracy wielu fabryk. O ile komputery spotkać można na wszystkich poziomach hierarchii organizacyjnej, począwszy od taśmy produkcyjnej do pracy w zarządzaniu, a tyle roboty zmieniają charakter pracy fizycznej. Roboty mogą wykonywać prace mechaniczne i montażowe; zastępują spawaczy, malarzy, robotników zatrudnionych przy taśmie produkcyjnej oraz innych częściowo wykwalifikowanych i niewykwalifikowanych robotników. Psychologowie inżynieryjni uważają, że w ciągu dekady około 4 miliony przemysłowych stanowisk pracy obejmą roboty.

Roboty. Kontrolowane przez komputer mechaniczne ramiona, które można zaprogramować do przenoszenia części, operowania narzędziami i wykonywania wielu rutynowych czynności.

489