Ponadto istnieje podział wprowadzony przez autorów amerykańskich uwzględniający przede wszystkim wartości ciśnienia rozkurczowego. Autorzy ci wyróżniają:
• nadciśnienie graniczne, cechujące się zmiennością wysokości ciśnienia tętniczego, którego górna granica nie przekracza 160, a dolna 95 mmHg u osób w średnim wieku i 160/100 mmHg u osób powyżej średniego wieku;
• nadciśnienie łagodne, cechujące się stałym podwyższeniem wartości ciśnienia rozkurczowego od 90 do 104 mmHg;
• nadciśnienie umiarkowane, cechujące się stałym podwyższeniem ciśnienia rozkurczowego od 105 do 114 mmHg;
• nadciśnienie ciężkie, cechujące się stałym podwyższeniem wartości ciśnienia rozkurczowego od 115 do 129 mmHg.
Przez wiele lat chory może nie odczuwać żadnych dolegliwości i nadciśnienie bywa rozpoznawane przypadkowo. Z czasem pojawiają się bóle i zawroty głowy, bezsenność, nadmierna pobudliwość nerwowa, kołatanie serca, zadyszka, krwawienie z nosa.
Przebieg nadciśnienia tętniczego jest przeważnie długotrwały, a w miarę postępu choroby występują opisane uprzednio powikłania.
Są to następujące elementy:
• leczenie farmakologiczne,
• leczenie niefarmakologiczne.
Obecnie panuje pogląd, że u chorych na nadciśnienie graniczne i łagodne wskazane jest rozpoczynanie leczenia od metod niefarmakologicznego obniżania ciśnienia krwi. Leczenie farmakologiczne powoduje bowiem wiele objawów ubocznych, musi być prowadzone praktycznie do końca życia, a ponadto należałoby je stosować u dużej liczby osób. Leczenie farmakologiczne powinien prowadzić doświadczony lekarz. Wybór metody leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby i od wieku pacjenta.
Leczenie nadciśnienia granicznego i łagodnego należy rozpocząć od stosowania niefar-makologicznych sposobów. Należy do nich zaliczyć: ograniczenie ilości soli kuchennej w pożywieniu, obniżenie masy ciała u otyłych chorych, uprawianie różnych form aktywności ruchowej, psychoterapię.
19