B

Czołg lekki M5A1 Stuart VI

Opracowanie graficzne i opis

EUGENIUSZ MOCZUK-RZESZÓW

Amerykański czołg lekki M5A1 został skonstruowany 1 zatwierdzony do produkcji 24 września 1942 r. W listopadzie 1942 r. wszedł do produkcji seryjnej, która zakończyła się w czerwcu 1944 r. po wyprodukowaniu 6810 czołgów tej wersji. Był on następcą popularnych Już na frontach II wojny światowej czołgów M2A4. MS. MSA1. M3A3 1 M3. które wykorzystane były początkowo Jako „wozy bojowe” kawalerii, Jednak pod wpływem zmiany doktryny wojennej wykorzystywane do wsparcia ogniowego piechoty zmotoryzowanej oraz do osłony skrzydeł nacierających Jednostek pancernych, a później do zadań rozpoznawczych.

W armii brytyjskiej nosiły oznaczenia Stuart od I do VI. Brały udział w walkach na wszystkich frontach II wojny światowej, były na wyposażeniu wojsk pancernych Stanów Zjednoczonych, Zjednoczonego Królestwa (Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii, Nowej Zelandii, Republiki Południowoafrykańskiej), Związku Radzieckiego. Jugosławii, Francji, Chin oraz republik środkowoamerykańskich. W niektórych armiach czołgi te pozostawały na wyposażeniu wiele lat po II wojnie światowej. Łącznie wyprodukowano ok. 24 tys. tych czołgów wszystkich wersji.

Czołgi Stuart były również na wyposażeniu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Sformowana 1 Dywizja Pancerna pod dowództwem gen. S. Maczka posiadała wszystkie rodzaje produkowanych czołgów Stuart, które używane były do szkolenia 1 zgrywania załóg. Czołgi Stuart były na wyposażeniu szwadronów dowodzenia, w plutonach rozpoznawczych, liczących 11 wozów, 10 Brygady Kawalerii Pancernej (w skład której wchodziły: 1 pułk pancerny. 2 pułk pancerny, 24 pułk ułanów im. hetmana Żółkiewskiego) oraz z 10 pułku strzelców konnych (wszystkie one były pancernymi, choć nosiły nazwy kawaleryjskie, gdyż były w prostej linii spadkobiercami konnych Jednostek kawaleryjskich z września 1939 r.). W llpcu 1944 r. przed lądowaniem w Normandii. ujednolicono sprzęt na wozy M5A1 Stuart VI.

Szlak bojowy 1 DP wiódł od Caen w Normandii przez Sekwanę pod Rouen, Sommę pod Abevllle-Ypres, Thielt i Gandawę w Belgii, Bredę i Moerdijk w Holandii do Ems i Wllhelmshawen w Niemczech. Czołgi wsławiły się w walkach o przełamywanie pasa obrony między Caen i Falaise, jednak ze względu na spore straty zostały wycofane z pierwszej linii jako czołgi rozpoznawcze. Sformowano z nich pluton szturmowy, wyposażony w czołgi bez wież, ale silnie uzbrojone w broń maszynową. Podczas walk zniszczone zostały 24 czołgi Stuart, w tym 12 w 24 pułku ułanów.

W czołgi Stuart, lecz wersji M3A3 wyposażone były jednostki 2 Brygady Pancernej pod dowództwem gen. B. Rakowskiego, w skład których wchodziły 1 pułk ułanów krechowiecklch. 4 pułk pancerny „Skorpion”, 6 pułk pancerny „Dzieci Lwowskich” oraz inne jednostki walczące na froncie włoskim.

Model przedstawia czołg lekki A5A1 Stuart VI będący na wyposażeniu 24 pułku ułanów im. hetmana żółkiewskiego.

Dane taktyczno-techniczne

Masa ok. 15 T, załoga 4 osoby, pancerz 63—13 mm, uzbrojenie 1 przeciwpancerna armata 37 mm, 2 km-y, 1 km przeciwlotniczy, długość 434 cm, szerokość 224 cm, wysokość bez km-u 230 cm, osiągi: prędkość maks. 58 kra/h, zasięg 161 km, pokonywanie rowów o szerokości 163 cm, brody o głębokości 91 cm. Model wykonano w skali 1:25 na podstawie „TBU” nr 83    1 „Modelarz”

nr 3/67.

Wskazówki dla modelarzy

Model nie Jest trudny w budowie, lecz Jego budową powinni się zająć wyłącznie doświadczeni modelarze, ze względu na bardzo skomplikowane podwozie czołgu oraz układ gąsienic. Łącznie na budowę modelu należy poświęcić ok. 46 godzin, pracy, w tym aż 14 na same gąsienice.

Zdecydowanym na budowę należy przypomnieć, że znak „W” oznacza, iż należy wyciąć otwór w danym miejscu, znak , że należy przeciąć. Do pracy należy przygotować drut o średnicy 1+1,5 m, patyczki drewniane o średnicy 1,5+2 mm oraz farby, którymi będzie się malowało niektóre elementy modelu. Niebieską malujemy lampę przednią oraz szyby peryskopów 1 celownika, czerwoną pole z cyfrą 53 i część dolną lamp tylnych, pomarańczową pole z hełmem husarskim, kierunkowskazy na lampach i części górnej lamp tylnych. Można użyć mazaków. Farbą khaki 1 czarną zamalowujemy wszelkie niedociągnięcia.

OPIS BUDOWY

Budowę rozpoczynamy od naklejenia na tekturę całego arkusza 1. Wręgi WK 1, 2, 3, «, 5, 6, 7, 8 wycinamy z arkusza i sklejamy ze sobą (Rys. 1). Otwory ustalające wręgi wycinamy żyletką, cz. WK 7 18 przyklejamy od wręg WK 112.

Kadłub

Cz. 1 sklejamy w kształt korytka, cz. la przyklejamy u dołu cz. 1. Cz. Ib i lc przyklejamy z tyłu cz. 1 (Rys. 2). Cj. Id wklejamy w prostokątne otwory

2