CCF20100407005 (2)

Czynniki biologiczne

Oświata zdrowotna

Wykazano, że rolnicy, którzy zdają sobie sprawę z zagrożenia, jakie stwarza kontakt z pyłem ze spleśniałego surowca, rzadziej chorują na płuco rolnika i inne choroby wywołane przez pył (Health ejfects..., 1986; Organie dusts..., 1990; Causative agents..., 1994). Pracownicy zakładów przemysłowych są na ogół bardziej świadomi zagrożenia, ale i w tym środowisku akcje mające na celu uświadomienie ryzyka narażenia na pył organiczny są pożądane.

Oświata zdrowotna ma również znaczenie w zapobieganiu chorobom odzwie-rzęcym, głównie przez instruktaż w zakresie używania odzieży ochronnej i szybkiego opatrywania skaleczeń odniesionych w czasie pracy. W środowisku pracowników leśnictwa i drwali ważne jest wpojenie nawyków zabezpieczenia przed kleszczami przenoszącymi zarazki, a także szybkiego usuwania przyssanych kleszczy. Przestrzeganie tej ostatniej zasady niejednokrotnie chroni przed zakażeniem krętkami boreliozy z Lyme, które kleszcz wprowadza do krwiobiegu dopiero po trwającym około 48 godzin okresie przyssania. Drugą ważną zasadą, która również powinna być wpojona pracownikom leśnictwa i drwalom, jest unikanie wszelkiego kontaktu z dzikimi zwierzętami nie wykazującymi naturalnego lęku przed człowiekiem. Zapobiega to zakażeniom wirusem wścieklizny i bakteriami tularemii.

Bardzo istotna jest rola oświaty zdrowotnej wśród pracowników służby zdrowia i laboratoriów. Szczególnie ważna jest znajomość działań profilaktycznych, które należy niezwłocznie podjąć w razie potencjalnie groźnej ekspozycji na materiał zakaźny (zadraśnięcie igłą, wkroplenie zakaźnego płynu do oka itp.).

12.6. Piśmiennictwo

Burrell R. (1991) Microbiological agents as health risks in indoor air. Environ. Health Perspect., 95:29 - 34.

Burrell R. (1993) Humań immune toxicity. Molec. Aspects Med.l4:l - 81.

Causative agents for organie dust related disease (1994) Red. R. Rylander, Y. Peterson. Am. J.Ind. Med., 25:1 - 146.

Chatigny M.A., Macher J.M., Burge H.A., Solomon W.R. (1989) Sampling airborne mi-croorganisms and aeroallergens. W: Air Sampling Instruments for Evaluation of Atmo-spheric Contaminants. Red. S.V. Hering. 7th Ed., American Conference of Govemmental Industrial Hygienists, Cincinnati, OH.

Choroba ptasia (1971) Red. Z. Hencner. Warszawa, PZWL.

Choroby odzwierzęce (1983) Red. P. Boroń. Warszawa, PZWL.

Choroby zakaźne i inwazyjne (1988) Red. J. Januszkiewicz, B. Kassur. Warszawa, PZWL.

Clark C.S. (1987) Potential and actual biological related health risks ofwastewater indu-stry employment. J. Water Pollution Control Fed. 59:999 - 1008.

Diseases transmittedfrom animals to man (1975) Red. W.T. Hubbert, W.F. McCulloch, P.R. Schnurrenberger. 6th Ed. Springfield, EL, Charles C. Thomas.

Donham K.J. (1986) Hazardous agents in agricultural dust and methods of evaluation. Am. J. Ind. Med., 10:205 - 220.

Dutkiewicz J., Jabłoński L. (1989) Biologiczne szkodliwości zawodowe. Warszawa, PZWL.