B

Opracowanie modelu PATRYK ZUZAŃSKI

Polski statek żaglowy

I    1 J    Ę    B    M^L    Przy opracowani modeiu korrysiano z

I ł    B^L    1 MM \M B %_ ^ |\    rnsferiafów udostępnionych przez Cen-

M % B % BI    m t »    B Mm^mW %    fraie Muzeum Morskie w GdarisJcu

UWAGI OGOLNE

Model jest dość trudny w budowie. Wykonanie go zgodnie z opracowanymi planami i opisem wymaga sporego nakładu pracy, staranności i precyzji. Przed przystąpieniem do pracy należy dokładnie zapoznać się z opisem i rysunkami, a podczas klejenia stosować się do wszystkich wskazówek zawartych w tekście.

Do wykonania modelu potrzebne będą: nożyczki, nóż do papieru, linijka (najlepiej metalowa), klej do papieru, wykałaczki, drut, tarby (akwarele bądź modelarskie), bry-stol o grubości 0,4 mm, karton o grubości 1 i 1,5 mm, nici o grubości 0,2; 0,6. Elementy należy wycinać starannie po zewnętrznej stronie linii, a przed sklejeniem odpowiednio ukształtować lub wyszlifo-wać (szkielety poszczególnych elementów) i dopasować najpierw .na

Fot. Janusz Uklejewski

Sla/e* został zbudowany w stoczni Blohm und Voss w Hamburgu w roku 1909jako „Prinzess Eitel Friedrich" i pełnił rolę statku szkolnego Niemieckiej Marynarki Handlowej aż do wybuchu I wojny światowej. W czasie wojny byt bazą dla załóg okrętów podwodnych w Kilonii, a po wojnie został przekazany Francji w ramach odszkodowań wojennych. Tam zmieniono mu nazwę na „Colbert" i planowano wykorzystanie w roli statku szkolnego, ale w końcu przekazano go baronowi de Foreste z Nantes jako rekompensatę za zarekwirowanie w czasie wojny luksusowego jachtuToraneOstatecznie jednak adaptacji fregaty na jacht nie doszło. Statek niszczał w Saint Nazare, aż w 1929 roku kupili go Polacy, którzy poszukiwali żaglowca mogącego zastąpić wysłużony statek żaglowy „Lwów".

Statek przemianowano na ..Pomorze " i przeholowano do Nakskou w Danii, gdzie po generalnym remoncie (m.in. zainstalowano pomocniczy silnik MAN 430 KM) nadano mu nazwę ..Dar Pomorza", odzwierciedlając takt tinąnsowania zakupu ze społecznych składek mieszkańców Pomorza. Żaglowiec przybył do Polski i 30 lipca 1930 roku został uroczyście przekazany w użytkowanie Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni. Od tego czasu żaglowiec slużyt niezmiennie szkoleniu przyszłych oficerów Polskiej Marynarki Handlowej

Później, w ciągu 51 lat służby dla Polskiej Marynarki Handlowej, odbyt 102 rejsy szkolne, przebywając pól miliona mil morskich. Na jego pokładzie przeszkolono 13 384 słuchaczy Szkoły Morskiej. W dziennikach okrętowych zapisano m.in. przejście przez równik (22 XI. 1931). podróż dookoła świata w latach 1934-1935. optynięcie groźnego Przylądka Hom (2.11.1937). W czasie II wojny światowej został internowany przez Szwedów, od 1.1X1939 do 21X1945 stal w Sztokholmie. Do Gdyni wrócił 24 X1945 r. i wkrótce wznowił służbę jako statek szkolny Państwowej Szkoły Morskiej. Dwukrotnie wygrał Operation Sail; w roku 1980 zdobył „Cutty Sark Trophy". Czołowe pozycje w regatach zajmował w latach 1974, 1976 i 1978.

Ostatni rejs odbył we wrześniu 1981 r. pod dowództwem kpi. ż.w. Tadeusza Olechnowicza - do lińskiego portu Kotka. 4 sierpnia 1982 r. tormalnie wycotano „Dar Pomorza" ze służby -w tym samym czasie podniesiono banderę na jego następcy. „Darze Młodzieży", zaprojektowanym i zbudowanym w Gdańsku. Obecnie jako statek-mu-zeum stoi zacumowany w porcie w Gdyni.

sucho'. Poszczególne części ponumerowane są w kolejności klejenia I najlepiej wycinać je w miarę budowy, gdyż pozwala to na uniknięcie pomyłek. Linie zagięć należy lekko naciąć końcem noża prowadzonego przy linijce. Jasnym kolorem oznaczono numery części, które należy w danym miejscu przykleić.

W trakcie sklejania przestrzegać należy następujących oznaczeń:

W - wyciąć L- lewa strona modelu P - prawa strona modelu

OPIS BUDOWY

W1-W13, PI - Pili. Szkielet modelu. Od |ego uważnego wykonania zależeć będzie wygląd wykonywanego przez nas modelu. Uwagę zwrócić należy zwłaszcza na zachowanie symetrii osiowej, dokładne wycięcie części składowych szkieletu oraz zeszlifowanie krawędzi pod odpowiednim kątem.W elementach wycinamy otwory i składamy w całość zgodnie z rysunkiem nr 1.

1-5. Pokłady. Pierwszy przyklejamy pokład nr 1, następnie montujemy części 2 i 3 a na końcu pokłady 4 i 5 (elementy 5a i 5c przyklejamy do nie zadrukowanej strony części nr 5). Pomiędzy pokłady 1 i 5 wklejamy kolumny wykonane wg szablonu nr I,

6-17. Poszycie kadłuba (rys.8). Przyklejanie poszczególnych elementów poszycia rozpoczynamy od dziobu. Części oznaczone literą „L" stanowią poszycie lewej burty, .P" odpowiednio prawej. Układanie poszycia należy rozpocząć od doklejenia do dolnej krawędzi szkieletu sklejek wykonanych z brystolu. Części należy przyklejać tak, by ich krawędzie kończyły się pośrodku grubości wręg. Do łączenia po

szczególnych fragmentów poszycia ze sobą należy zastosować sklejki wykonane z cienkiego papieru. Każdy element kształtujemy i przymierzamy go nalpierw na .sucho", a po dokładnym dopasowaniu przyklejamy do wręp.

18-21. Górna część poszycia. Części kształtujemy i doklejamy do modelu (rys.8). UWAGA: nie należy łączyć części 18 i 19 przed przy-kejaniem ich do modelu.

22-24. Listwy odbojowe. Listwy doklejamy w miejscach widocznych na rys. nr 8 do burt modelu (części 18-20).

25-27. Stępka ze stewami. Części oznaczone literą „a", po wycięciu, sklejamy z częściami ,b', krawędzie oklejamy „c". Do szkieletu doklejamy najpierw części 25 i 27, na końcu dopasowujemy część 26(rys, nr 8).

28-30. Podstawka. Części .a" łączymy z „b". Podstawkę skleja-

DANE TECHNICZNE JEDNOSTKI
Długość całkowita	-92 m
Szerokość	- 12,6 m
Zanurzenie	-5,7 m
Pow. żagli	-2115 m^3
Tonaż	- 1561 BRT
Prędkość pod żaglami	- 17 węzłów
Silnik	- Man 430 KM
Prędkość na silniku	- 7 węzłów
Załoga stała	- 39 osób
Załoga szkolna	-150 osób

MAŁY MODELARZ