CCF20111010000

Dużo uwagi w rozważaniach nad bezpieczeństwem narodowym poświęcono problematyce strategii wojskowej i wynikającego z niej obronnego charakteru polskich sil zbrojnych, jako głównej i niezastąpionej struktury państwa w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego oraz realizacji zadań obrony wspólnej NATO. Obronny system wojskowy Polski to wynikający z nowoczesnej strategii wojskowej system, składający się z dwóch wzajemnie powiązanych komponentów: powszechnej obrony terytorialnej, współczesnego odpowiednika Armii Krajowej oraz elitarnych wojsk operacyjnych - zdolnych do wykonania manewru i udetzeń w operacjach obrony Polski i w operacjach sojuszniczych poza terytorium naszego kraju.

To właśnie zbudowanie systemu powszechnej obrony terytorialnej stanowi główne wyzwanie dla RP w tworzeniu skutecznej ochrony i obrony narodowej ¹³ zarówno w odstraszaniu oraz obronie, jak i w wojskowym wsparciu władz cywilnych i społeczeństwa w sytuacjach klęsk żywiołowych i katastrof, a także innych szczególnych zagrożeń i potrzeb.

Szerokie rozumienie współczesnego bezpieczeństwa narodowego znalazło w książce swój wyraz w ujęciu wielu pozamilitarnych składników bezpieczeństwa - cywilizacyjnych, ekonomicznych, kulturowych, moralnych, społecznych i edukacyjnych.

Współczesne bezpieczeństwo narodowe nie sposób rozpatrywać bez odniesienia do naszego współuczestnictwa w tworzeniu bezpieczeństwa europejskiego w ramach Unii Europejskiej i NATO. Stąd również ta problematyka stanowi istotną część książki.

Wobec bogactwa dziedzictwa wiedzy i mądrości o bezpieczeństwie, jakie minione pokolenia przekazały nam za cenę bezmiaru ofiar i poświęceń, zespół autorski stwierdza z pokorą, parafrazując słowa poety, iż w książce tej tylko zebrał kwiaty myśli i doświadczeń o tworzeniu bezpieczeństwa narodowego, a forma i struktura książki są ty Iko taśmą wiążącą te kwiaty w bukiet wiedzy, który przekazujemy Szanownym Czytelnikom.

Zapraszając do lektury książki wyrażamy nadzieję, iż zawarta w niej wiedza o bezpieczeństwie narodowym pozwoli Czytelnikom głębiej poznać jego współczesny charakter oraz włączyć się w proces tworzenia trwałego bezpieczeństwa naszej Ojczyzny ku pożytkowi obecnego i przyszłych pokoleń Polaków.

ⁿ W ujęciu NATO-wskim: „Obrona terytorialna - komponent nowoczesnej struktury militarnej, którego powiązanie z systemem niemilitarnym w decydujący sposób wpływa na skuteczność obrony narodowej”, International Military and Defense Encyklopedia, Washington 1993, t. 2,

Gdzie jest wiedza, która zgubiła się pośród informacji? Gdzie jest mądrość, która zatraciła się w wiedzy⁰

T. Eliot

I. BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE-POJĘCIE, CHARAKTER, UWARUNKOWANIA

Na przełomie XX i XXI w. świadomość i marzenie o szczęśliwej przyszłości narodów, w tym narodu polskiego, zostały zdominowane przez troskę o bez pieczeństwo, a poszukiwanie dróg i środków zapewnienia bezpieczeństwa stało się priorytetowym dążeniem wszystkich rządów i organizacji międzynarodo wych.

Złudne i naiwne okazały się proroctwa o odejściu do historii tragedii wojen światowych i blisko półwiecza życia na krawędzi wojny nuklearnej w ,\ \ w wyrażone w tezach: F. Fukuyamy: koniec historii i B. Clintona: popinws., gospodarka głupcze. Jak zawsze w historii, ludzkość stanęła woliee nowych wyzwań i zagrożeń w dziedzinie bezpieczeństwa, którym skulei /me pi n ni działaći sprostać będzie można tylko wówczas, gdy w działaniu spoin /rusie i rządów będzie dominowało hasło: po pierwsze bezpiet. < •ństwo¹

Dla narodu polskiego, któiy w okresie minionych czterech w icków do/tml bezmiaru tragedii wojen,powstań, niewoli i okupacji, zapewnienie li u .ilus i bezpieczeństwa narodowego jest nie tylko warunkiem pi zelie ani i ul,- ul , dziejową szansą dla nadrobienia opóźnienia gospodai czego i kulturalnego w siu sunku do poziomu cywilizacyjnego wspólnoty UF.

1.1. PODSTAWOWE POJĘCIA, ISTOTA I SKI Al UNIK I BEZPIECZEŃSTWA

Bezpieczeństwa narodowego nie sposób przedstawić i zrozumln be/ wpio wadzenia do pewnego systemu pojęć. Według 11 Kissingera pojęcie be/pir czeństwa będącego jedną z centralnych kategorii antropnt eiiti n ut cli

1

K. Kufcninr, Po pierwsze bezpieczeństwo. Rzeczpospolita / ROI 1096 i

^J J. Kukulkn, Bezpieczeństwo n współpraca europejsku wspiSlznIr/noM i * i*i. /noilci lnic rcsńw, Sprnwy Międzynarodowe I9K2. s 7. cyt /n i Stańczyk, Wspńlc/rMir pojmowanie bezpieczeństwa, Wnrsznwn 1996, s.