CCF20120108014

duż~ s duź-i. ais boż- ; zwykle boz-i ,

Alternacja s ; jś towarzyszy niekiedy zmianie paradygmatu, rzeczownikowego na przymiotnikowy, por.: miS-» i miśyi

ale kokos- ; koko§-i /ir j. mówionym zanotowałem też formę kokoś-l Może też ona wystąpić przed niektórymi przyrostkami, por„;

-ik- : arku.5-' ; arkuś-ik, kauelua- s kapeluś-ik ale yer5- : yers-ik

-isk-o : kapelus- ; kapeluś-iak-o —iv—o : gi-oS ; gioś-iy-o.

§ 37ji podobnych kategoriach jak wyżej opisane zachodzi również alternacja i : ś i | : ź., por.:

ć,ix” : ćiś-i, p_apug~ ; papuź-i, ale bog- ; boż-i. ponadto men- : mńlś-i /mianownik 1. mnogiej rzeczowników/, .

’ bżtnc- : bżuś-fcc, /ele bżus-fe/

K wymienia się na £ tylko w nielicznych przymiotnikach przed przyrostkami -uak-i.-utk-i,-uś-i.-uxn-i. np.:

i^kjk- s lee-uśk-1 // iek-uak-i. leć-uś-i // lek-ua-i * S:ipć~utk-i mgn!k|jc- s mańć--uxn~i

§ 38, Alternacje spółgłosek twardych k, £, x, u, r do funkcjonalnie miękkich £, 5,, ż,_t 1, z, występują zwykle w tych samych kategoriach, Yf których spółgłoski twarde £, b, t, d itd» wymieniają się na miękkie lub funkcjonalnie miękkie /por, ppak-a- ; pyaS--e jak° pis-a- : pi5~e /.    ■

Ponieważ kij mają po dwa oboczniki £ i jS oraz £ i i, należy sprecyzować, w jakich kategoriach są one zastępowane przez spółgłoski zębowe, a w jakich przez dziąsłovre. Otóż oboczność k : e, i • g ; ^ je3't charakterystyczna dla fleksji nominalnej. Powodują ją: a/ końcówka -£ celownika i miejscownika 1. pojed. rzeczowników rodzaju żeńskiego, por.:

renie-, ; renc-e, no£~ ; noa-e

b/ koncowka -i mianownika 1, mnogiej rzeczovmików męskich osobowych

oraz mianownika 1. mnogiej przymiotników i zaimków rodzaju męsko-

xij

osoboYfego, np, s

botanik- ; bótańic-i, dróg- : droz-i

Przed innymi morfemami k, £ wymieniają się na c_, /pewne, niewielkie ograniczenie tej alternacji w stosunku do wymiany spółgłosek twardych na miękkie powoduje wymiana £ ; ź i x ; ś, por, §37/.

Wymiana k, g, x, u, r na £_, J5,    1, 3. zachodzi regularnie przed

przyrostkamisrs&czoYJnikówymi i przynńotnikowymi /por. §34/, np.s ~S£." ⁵ star- : staż~#c, gumo- : £gu§^#c -izn-a 5 dróg- } droż-ian-a. gop~ : gol-izn-a -iy-i : robak- ; rcbaS-iy-i, obelg- : obelż-jy-i -ast-i : tg,- : uS-ast-i. skur- : skuż-ast-i itd.

W derywatach fleksyjnych od wyrażeń przyimkoviych alternacja ta jest roYjnież regularna, por.:

p_sed murea : pSedmuz—e, bez drogi ; bezdroż-e natomiast w przymiotnikach odrzeczoT/nikowych utworzonych poprzez zmianę paradygmatu oprócz przeważających form z alteraacją aą nielica-ne formy bez wymiany spółgłoskowej, np.;

ślimak- : ślimag-i. kury : kuz^i, bog- ⁵ feojrŁ ale 2S£S“ ^s yreg-i

Przyrostki takie jak "Ez,-, “ak“i yist-a. -at-i, -m-i i in. powodują v/ymian.ę spółgłosek twardych n3 funkcjonalnie miękkie tylko w niektórych- derywatach, np.s

■ ~^ai~~ł s yilk- s yile-at--i_T ale jiisk- : pisk-at-1 -a3- ; mlek- : mleg-aż, ale częściej aptek- s aptek-aż / x i £ przed tym aorfemea nip wymieniają się na §, ż/.