Przykład - chlor składa się z dwóch izotopów jr,i7 Cl i j7iyCl o zawartości ok. 75 i 25 %
^ C c
Mat = 35 • — + 37 • — = 35.5 u 100 100
Względna masa atomowa - U (unit) podaje ile masa danego pierwiastka jest większa od 1/12 izotopu węgla 12C.
Bezwzględna masę atomowa - Mb-wyznaczamy z zależności lg = 6r023 ■ 102"1 • u stąd
lu =
= 1.66-10'24 g
np. masa atomowa tlenu = 16u , bezwzględna masa atomowa tlenu wynosi:
16 •
1
6.023-1023
2.656 -10'23g
Podobnie definiujemy masy cząsteczkowe danego związku.
Tak małymi masami atomowymi praktycznie się nie posługujemy. W obliczeniach chemicznych operuje się taką ilością i atomów lub cząsteczek aby ich masa wyrażona w gramach lub kilogramach odpowiadała masie atomowej lub cząsteczkowej -u. Ilość tą nazywamy molem.
Mol - to zbiór (liczność ) atomów , cząsteczek, jonów w ilości 6.023 • 102’. Wielkość ta nosi również nazwę liczby Avogagra -Na
Taką ilość atomów lub cząsteczek nazywamy masą molowa lub cząsteczkową i wyraża się w gramach odpowiada liczbowo masie atomowej lub cząsteczkowej.
Np. masa atomowa tlenu wynosi 16u
Masa molowa atomu tlenu wyniesie; bezwzględna masa atomowa tlenu x mol ( liczba Avogadra )
= 2.656 • 10'23 gy 6.023- 1023 = 16g
Proces w którym następują zmiany właściwości biorących w nim udział składników nazywamy reakcją chemiczną.
— Wszystkie reakcje chemiczne możemy zaszeregować jako:
— syntezy A + B = AB
— analizy AB = A + B
— wymiany pojedynczej AB + C = AC + B
— wymiany podwójnej AB + CD = AD + BC
Gdy następuje zmiana wartościowości atomów lub jonów podczas reakcji określamy ją reakcją utlenienia i redukcji ( redoks ). ( rozdział XIV ).
Każdej reakcji towarzyszy efekt cieplny, powodujący wydzielania ciepła egzotermiczna +Q , lub pochłanianie ciepła - endotermiczna - Q .
Prawie we wszystkich reakcjach syntezy następuje wydzielanie ciepła , natomiast reakcje analizy wymagają dostarczenia ciepła. W pozostałych dwóch reakcjach efekt cieplny wynika z bilansów cielnych zachodzących reakcji syntezy i analizy w czasie przemiany.
Powstawanie każdego związku chemicznego związane jest z zachowaniem podstawowych praw chemicznych.