104 K. Jankowski
b - współczynnik przeliczeniowy uwzględniający fakt, że w silniku dwusuwowym zapłon występuje w każdym cylindrze co 1 obrót walu korbowego (b = 2), a w czterosuwowym co 2 obroty (6=1).
p- współczynnik przerywacza, P =-—-, wyrażany slosun-
Yzw+Yrc,
kiem kąta zwarcia styków przerywacza yzw do sumy kątów zwarcia y!K i rozwarcia yrm tych styków, mierzonych na wałku krzywkowym aparatu zapłonowego.
W konkretnym silniku czas zwarcia styków przerywacza może być większy lub mniejszy od czasu t,jj= 4 7/ i zależy wyłącznie od jego prędkości obrotowej. Od prędkości obrotowej zależy zatem, zgodnie ze wzorami (5.3) i (5.5), również wartość prądów w chwili rozwierania styków przerywacza (rys. 5.4).
'i
n2>fł1
— n 2 - const
Rys.5.4. Przebiegi czasowe prądu i| w obwodzie pierwotnym akumulatorowego układu zapłonowego przy różnych prędkościach obrotowych silnika spalinowego
Okres drugi rozpoczyna się w chwili rozwarcia styków przerywacza. Rozwarcie styków powoduje włączenie kondensatora C, w obwód pierwotny. Staje się on obwodem drgającym, złożonym z elementów R,, L/, C, (rys. 5.2 i 5.3 a). Drgania te są drganiami tłumionymi przez rezystancję R/, zanikającymi po kilku okresach. Obwód pierwotny jest sprzężony z obwodem wtórnym poprzez cewkę zapłonową, dlatego wskutek zmian prądu w obwodzie pierwotnym, w obwodzie wtórnym cewki indukuje się SEM c2. W przypadku, gdyby przerwa iskrowa świecy zapłonowej była tak duża, że nic nastąpiłoby jej przebicie, SEM e2 miałaby również przebieg oscylacyjny tłumiony (lima kreskowa na rys. 5.3 b). Ponieważ podstawowym zadaniem świecy zapłonowej jest wytwarzanie iskry, przerwa między jej elektrodami jest tak dobierana, aby mogło nastąpić jej przebicie.
Wartość maksymalną SEM c2 można oszacować na podstawie bilansu energii w obwodzie cewki zapłonowej przyjmując, że energia skupiona w cewce w chwili rozwierania styków przerywacza:
(5.6)
jest przekazywana oscylacyjnie do pojemności C/ i C2, zaś jej część jest tracona na ciepło:
(5.7)
przy czym: C,E^ 2~ c2eL
- energia zgromadzona w pojemności C; obwodu pierwotnego,
- energia zgromadzona w pojemności C2 obwodu wtórnego.
Wj - energia rozproszona na ciepło Joule‘a,
i,r - wartość prądu płynącego przez cewkę zapłonową w chwili rozwarcia styków przerywacza.
Pomijając, dla uproszczenia, straty energii W2 na ciepło oraz uwzględniając, żc zależność między siłami elektromotorycznymi indukującymi się w uzwojeniach cewki zapłonowej zależy od jej przekładni zwojowej:
wartość maksymalna SEM c2 wynosi:
(5.9)