Mru, mru, mm, mm, mm,
Misiu jestem tu!
Andrzej Brzeski
• Albo z głoską „ń” i „n”
Jasne słoneczko, mroźny dzień,
A saneczki: deń, deń, deń.
Aż koniki po śniegu
zagubiły się w biegu.
Jasne słonko, mroźny dzień,
A saneczki: deń, deń, deń,
M. Konopnicka
Aby nasz aparat fonacyjny sprawnie pracował - należy:
- unikać zbyt głośnego, długiego, wyczerpującego mówienia,
- nagłego krzyku, powodującego silne zwarcie więzadeł głosowych. Często jest to połączone z napięciem mięśni całego ciała. W następstwie takiego zwarcia powstająna stmnach głosowych tzw. guzki śpiewacze, a nawet utrata głosu,
- śpiewu przekraczającego naturalną skalę głosu danej osoby,
- krtań reaguje też na zmiany temperatury, zapylenia, zbyt małą wilgotność powietrza a nawet zapachy.
Nieprzestrzeganie tych wymogów prowadzi do dysfunkcji i schorzeń (stanów zapalnych, zmian urazowych, nieżytów, guzków śpiewaczych itd.)
Należy pamiętać, że sprawność aparatu fonacyjnego warunkuje nierzadko pozycję społeczną, możliwość pełnego uczestnictwa w życiu zawodowym, społecznym i kulturalnym.
3.3. Ćwiczenia rytmizuiace (logorytmiczne)
U podstaw ćwiczeń logorytmicznych leży rytm i muzyka. Każda wypowiedź dziecka ma swoją melodię, rytm, akcent, pauzy, głośność (czyli tzw. linię prozodyczną) i przebiega w pewnej synchronizacji z oddechem i mchem mówiącego.
Takie łączenie elementów mchu z melodią, śpiewem i mu/ykii mu ovu| udział zarówno w rozwoju ogólnej motoryki ciała, jak i małej motoryki niezbędnej przy artykulacji mowy.
Zabawy i ćwiczenia logorytmiczne podnoszą sprawność oddechową, łagodzą napięcia mięśniowe, rozluźniają narządy artykulacyjne-zwiększając jednocześnie ich precyzję.
Logorytmika posługuje się elementami ćwiczeń gimnastycznych, ale ma nieco inny cel; nie dąży do tężyzny i sprawności fizycznej ale, opierając się
0 ćwiczenia muzyczno-ruchowe, stara się nadać im rytm w powiązaniu z estetyką mchu.
Są to zajęcia zmuszające do koncentracji uwagi, szybkiego myślenia, szybkich decyzji, koordynacji mchu w odniesieniu do wypowiadanego tekstu czy podłoża muzycznego. Ćwiczenia logorytmiczne wymagają przestrzegania pewnych reguł, porządku mchowego i muzycznego. Zmuszają
1 uczą współdziałania w zespole, ale też indywidualnej odpowiedzialności. Każde wyłamanie z rytmu, melodii czy mchu jest natychmiast widoczne.
Takie zabawy i ćwiczenia na poziomie szkolnym najkorzystniej prowadzić z większą gmpą (klasą). Przemawiają za tym pewne argumenty:
- w trakcie zajęć gmpowych łatwiej wyłowić dzieci o słabszej kondycji i koordynacji mchowej,
- dzieciom o słabszej koordynacji mchowej łatwiej ćwiczyć w gmpie (podobnie jak śpiewać) a tym samym szybciej i łatwiej wyrównać ewentualne braki.
Naprzeciw ćwiczeniom logorytmicznym wychodzą pewne cechy rozwojowe dzieci szkolnych:
-jest to czas wzmożonej aktywności mchowej,
- potrzeba przynależności gmpowej,
- chęć współzawodniczenia.
Początki nauki szkolnej to budowanie pomostu między przedszkolem a szkołą. Między tymi zajęciami zachodzą istotne różnice:
- w zajęciach szkolnych jest coraz mniej rozwiniętych sytuacji zabawowych z ukrytymi prawidłami. W to miejsce wchodzą konkretne sytuacje zadaniowe z jasnymi, konkretnymi regułami,
- coraz szerzej wykorzystuje się zajęcia zespołowe z elementami rywalizacji,
- wprowadza się zabawy konstmkcyjne.
19