Chemia12

Przykład 7

I*izygolowano próbki; radonu _N(1Kii o masie 0,1(i mr l ¹ lega on pi zemia nic a / c/ascm połowicznego rozpadu równym d,H dnia. Narysuj wykres zależności masy ■'jjjjRn, jeśli przechowywano go przez okres 2 tygodni. ()dczytaj z wykresu, jaka masa radonu pozostanie po 14 dniach.

Rozwiązanie

Przygotowujemy tabelkę.

Czas [dni]	0 (początek)	3,8	7,6	11,4	15,2
Masa próbki radonu [mg]	0,16	0,08	0,04	0,02	0,01

Rysujemy wykres:

Odpowiedź: Po 14 dniach pozostanie około 0,012 mg radonu.

Przykład 3

Miarę zawartości preparatu radioaktywnego w próbce stanowi liczba rozpadów zliczanych przez odpowiedni licznik w jednostce czasu liczba ta jest bowiem wprost proporcjonalna do masy materiału promieniotwórczego w próbce. W tabeli zebrano dane dotyczące zmian ak lywności próbki w czasie jej przechowywania:

Czas [min]	0	10	20	30	40	60	80	100	160	180	200
Liczba rozpadów w 1 minucie	35	287	235	192	157	105	71	47	14	9,5 fi	6,5

Narysuj według powyższych danych wykres i oblicz na jego podstawie czas pokiwania preparatu.

Uozwitj/.iinii*

Uysujcmy wykies:

« )hliczamy, ile wynosi czas połowicznego rozpadu promieniotwórczego próbki:

'M) rozp./min • 0,5 = 175 rozp./min

<    hlczytujemy z wykresu, w jakim czasie próbka osiągnie taką aktywność:

/, . = 35 min

<    >d|)ovviedź: Czas półtrwania (połowicznego rozpadu) preparatu wynosi <5 min. ¹

1

Jmiejętność określenia zmian masy materiału promieniotwórczego ma spore zastosowanie w różnych dziedzinach życia. Na przykład pozwala oznaczyć wiek znalezisk aicheologicznych dzięki badaniu zawartości radioaktywne-"o węgla '₍"JC. Tak wyznaczono między innymi wiek Całunu lii ryńskiego.

Technika określania wieku znalezisk na podstawie zawartości węgla VC opiera się na fakcie powstawania z azotu lego izotopu węgla ze stałą szybkością w wyższych war-Iwach atmosfery. Utworzony w ten sposób radioaktywny węgiel utlenia się do CO_: i w tej postaci jest pochłaniany I >i zez organizmy żywe (rośliny absorbują C0₂ w procesie fotosyntezy, zwierzęta zjadają rośliny itd.). Dopóki więc zwie-i zę żyje czy drzewo rośnie, utrzymuje się w nim stały, zgodny z zawartością w powietrzu procent izotopu ^C. W momencie śmierci zanika proces uzupełniania zawartości izotopu ’ i zaczyna się ciągły, powolny rozkład izotopu (jego okres polowania wynosi 57N) lal). Mierząc, ile jeszcze po-'oslalo w pióbct n n. izotopu możemy stwierdzić, jak daw no leniu uaslapila nam. oip.iińz,mu zwierzęcia lub rośliny. ^Ry⁽ • • >. (.ilun FuryUski