Chemia rep15

dzięki czemu tworzą się ugrupowania atomów o kształcie tetraedru, kwadratu lub oktaedru.

Wiązanie jonowe

Z chwilą zbliżenia się do siebie atomów A i B, różniących się znacznie elektroujemnością, tworzą one cząsteczkę nie przez uwspól-nienie elektronów i utworzenie wspólnych par elektronowych, ale z atomów tych powstają tzw. jony, czyli atomy obdarzone dodatnim lub ujemnym ładunkiem elektrycznym, przyciągających się wzajemnie siłami elektrostatycznymi - kulombowskimi.

Atomy osiągają określone ładunki elektryczne przez:

a)    oddanie elektronów w celu osiągnięcia symetrycznej, trwałej struktury atomów gazu szlachetnego ns² np⁶ stojącego przed danym pierwiastkiem w układzie okresowym (■<—),

b)    przyjęcie elektronów w celu osiągnięcia symetrycznej trwałej struktury atomów gazu szlachetnego ns² np⁶ stojącego za danym pierwiastkiem w układzie okresowym (—>).

Atom tracąc elektrony uzyskuje ładunek dodatni dzięki występującej wtedy przewadze ilości dodatnich ładunków jądra atomowego nad ilością elektronów i nazywa się kationem, a pobierając elektrony uzyskuje ładunek ujemny i nazywa się anionem. Jonami stają się najłatwiej atomy tych pierwiastków, które wymagają małej energii do oderwania elektronów lub które mają duże powinowactwo elektronowe umożliwiające im przyjęcie dodatkowych elektronów.

Wiązanie występujące pomiędzy jonami tworzącymi cząsteczkę nosi nazwę wiązania jonowego (heteropolarnego). Atomy sodu Na i chloru Cl, tworzą łatwo jony o znakach przeciwnych Na⁺Cl', łączących się w cząsteczkę NaCl (soli kuchennej).

Na^x + xCI*->Na⁽⁺⁾ "ClP

XX    XX

Wzór chemiczny związku jonowego przedstawia jednak tylko istniejące zależności stechiometryczne między atomami tworzącymi “cząsteczkę”, ale nie jest wzorem cząsteczki. Jony sodu i chloru nie tworzą cząsteczek NaCl, lecz każdy jon dodatni Na⁺ z jednakową siłą przyciąga wszystkie jony Cl', i odwrotnie, każdy jon Cl' z jednakową siła przyciąga wszystkie jony dodatnie Na⁺ .Wzór chemiczny związku jonowego mówi tylko o zależnościach ilościowych (stechiometrycznych) między tworzącymi go jonami, a nie o budowie „cząsteczki”.

Wiązanie metaliczne

Większość pierwiastków występuje w warunkach normalnych w stanie stałym metalicznym.

Atomy pierwiastków w stanie metalicznym połączone są ze sobą w sposób bardzo trwały, ale specyficzny dla tego stanu. Atomy pierwiastka w stanie stałym metalicznym ułożone są obok siebie tak ściśle, jak to tylko jest możliwe dla kul o jednakowej średnicy.

W układzie okresowym pierwiastków charakter metaliczny przejawiają:

-pierwiastki reprezentatywne, leżące w lewej części układu -wszystkie pierwiastki przejściowe -oraz część pierwiastków grup IV, V, VI.

Atomy w stanie metalicznym, upakowane bardzo ściśle w przestrzeni, budują sieć przestrzenną ze zdeformowanych atomów, które w skutek ścisłego upakowania tracą elektrony walencyjne stając się kationami. Uwolnione elektrony walencyjne poruszają się swobodnie między dodatnimi jonami trwale je łącząc ze sobą.

Elektrony wartościowości poruszają się swobodnie dzięki bliskiemu sąsiedztwu jonów i związana z tym możliwością przenoszenia się z powłoki jednego kationu na powłokę drugiego (przenikanie się chmur elektronowych orbitali atomowych). Swobodnie poruszające się elektrony nazywa się często gazem elektronowym.

Wiązanie wodorowe

Wiązaniem o szczególnym charakterze jest wiązanie wodorowe występujące w przypadku, gdy atom wodoru może łączyć ze

27