choroszy8

108

przedmiotu muszą być one odejmowane lub gdy położenie ich musi być dostosowane do każdego obrabianego przedmiotu. Wchodzą tu w rachubę różnego rodzaju mechanizmy samoustalające i samoosiujące (samocentrujące).

Oprócz omawianego podziału jest istotna dla konstruktora pomocy warsztatowych również klasyfikacja elementów ustalających uchwytów i przyrządów, w której kryterium podziału stanowi kształt powierzchni ustalającej (rys. 5.2).

Rys. 5.2. Klasyfikacja elementów ustalających

5.2.1. USTALANIE PRZEDMIOTU JEGO POWIERZCHNIAMI PŁASKIMI

Jeśli powierzchnia przedmiotu jest bazą stykową główną, tj. taką, której zadaniem jest ograniczenie przedmiotowi obrabianemu trzech lub więcej stopni swobody, to musi się ona stykać w trzech punktach z elementami przyrządu lub uchwytu nie leżących na jednej linii i odległych od siebie możliwie jak najdalej (rys. 5.3). Na dokładność podparcia i stabilność położenia przedmiotu można wpływać przez zwiększenie pola trójkąta wyznaczonego elementami uchwytu i przez takie rozstawienie punków styku, przy którym środek ciężkości przedmiotu będzie przechodził przez to pole.

-		® B
V ■
_^

źle    dobrze

Do ustalania przedmiotów płaszczyznami surowymi stosuje się ujęte w PN-88/M-61137 kołki oporowe z łbem: wypukłym, naciętym i płaskim (rys. 5.4) oraz elementy specjalne, takie jak: kołki wymienne, śruby i wkręty nastaw-Rys. 5.3. Ustalenie prostopadłościanu _ne (rys. 5.5). Najbardziej prawidłowe podpar-na kołkach

Rys. 5.4. Przykłady kołków oporowych: a-z łbem wypukłym, b - naciętym, c - płaskim