choroszy 2

202

c)    z punktu C prowadzi się linię równoległą do pomocniczych linii nomogramu aż do przecięcia się z linią tg = 90° (punkt D),

d)    z punktu D prowadzi się linię poziomą do przecięcia się z linią odpowiadającą posuwowi/= 0,25 mm/obr (punkt E),

e)    na przecięciu linii pionowej przechodzącej przez punkt E z dolną skalą poziomą odczytujemy - dla T_c = 60 min - wartość okresowej prędkości skrawania ostrza ścino-wego v_c60 = 95 m/min (punkt F), a na przecięciu tej linii z górną skalą poziomą znajdujemy wartość tej prędkości dla ostrza bezścinowego v_c60 = 82 m/min (punkt G).

Należy nadmienić, że w przypadku obróbki wielonarzędziowej na półautomatach, automatach i obrabiarkach zespołowych mogą być stosowane bardziej złożone metody doboru warunków skrawania, jak programowanie liniowe, nieliniowe czy dynamiczne. Podstawową trudnością w korzystaniu ze wspomnianych metod jest między innymi to, że w literaturze technicznej brak dotychczas pełnych i wiarygodnych danych określających związki parametrów skrawania z wielkościami ograniczającymi te parametry.

Inne postępowanie, spotykane często, polega na doborze parametrów skrawania z katalogów wytwórców narzędzi. Podają one rodzaje materiałów na ostrza, zalecane zakresy prędkości skrawania i przyporządkowanie im posuwy dla określonych materiałów obrabianych. Niekiedy zawierają one również dane dotyczące oporu właściwego skrawania, co umożliwia wyznaczenie mocy efektywnej na wrzecionie. Jako przykład można przytoczyć dane opracowane w firmie Sandvik Baildonit S.A. (dawna huta Baildon w Katowicach) odnoszące się do toczenia (tab. 7.1), wiercenia (tab. 7.2) i frezowania (tab. 7.3).

Należy też przytoczyć zalecane parametry skrawania dla obróbki ceramicznymi materiałami skrawającymi. Mimo że ich udział w strukturze korzystania z materiałów narzędziowych sięga obecnie tyko kilku procent [127], należy poświęcić im nieco miejsca; przemawia za tym możliwość zarówno zwiększenia prędkości skrawania, jak i obróbki stali oraz stopów o dużej twardości. Zaletą spieków ceramicznych jest duża twardość (HRA 91-*-93 - także w wysokich temperaturach podczas obróbki), w związku z tym odporność na ścieranie oraz duża wytrzymałość na ściskanie (370-^700 MPa) [17, 57, 75]. Ma to zasadniczy wpływ na dobór wartości posuwu, która - w porównaniu z węglikami spiekanymi - jest znacznie mniejsza (rys. 7.4).

Ze względu na skład chemiczny rozróżniamy (rys. 7.5):

a)    spieki zawierające przede wszystkim tlenek glinu (tzw. ceramika biała),

b)    mieszane spieki tlenkowo-węglikowe (tzw. ceramika czarna),

c)    spieki zawierające przede wszystkim azotek krzemu (tzw. ceramika szara), sia-lony,

d)    spieki „zbrojone” wiskerami węglika krzemu.

Ogólny pogląd na wartości stosowanych parametrów skrawania podczas obróbki takimi ostrzami podają tabele 7.4 i 7.5.

Wytwórcy narzędzi oferują programy komputerowe z bazami danych dotyczącymi ich własnych wyrobów. Pozwalają one na szybki wybór zalecanych parametrów skra-