choroszy07

307

307

	b			%	p
n		u	1		li
1			r\	h	V

osiowania na dużej średnicy szlifuje się powierzchnię zewnętrzną oraz boki rowków. Powierzchnię zewnętrzną szlifuje się na szlifierkach do wałków, boki rowków na szlifierkach do płaszczyzn z urządzeniem podziałowym. Szlifowanie wie-lowypustów należy przeprowadzić po obróbce cieplnej, jeżeli ona występuje.

Rys. 15.52. Szlifowanie wałka wielowypustowego

Wielowypusty o zarysie ewolwento-wym są po frezowaniu zazwyczaj wiórkowane. Ponieważ wiórkowanie odbywa się przed hartowaniem, przeto nie stosuje się na ogół utwardzonych wielowypustów o zarysie ewolwentowym.

Jest także możliwość wykonywania wielowypustów za pomocą obróbki plastycznej. Znanych jest kilka sposobów obróbki plastycznej: przez walcowanie dwiema przeciwbieżnymi szczękami, walcowanie planetarne oraz przepychanie wałków przez sztywne matryce.

Rys. 15.53 Zasada walcowania wielowypustu dwiema przeciwbieżnymi szczękami

Zasadę walcowania wielowypustu dwiema przeciwbieżnymi szczękami przedstawiono na rysunku 15.53. Obydwie szczęki ukształtowane w postaci listew są ruchome, dzięki czemu obrabiany przedmiot wykonuje wyłącznie ruch obrotowy wokół nieruchomej osi. Szczęki mają część wprowadzającą i kształtującą wielowypust. Na pewnej swej długości są równoległe i na tym odcinku następuje proces kalibrowania. Zarówno kształtowanie wielowypustu, jak i kalibrowanie jest wykonywane w jednym suwie roboczym szczęk. Narzędzia mają szerokość równą długości wielowypustu. Czas trwania operacji wynosi od kilku do kilkunastu sekund. Bardzo istotną zaletą tego sposobu jest możliwość walcowania w jednym przejściu dwóch różnych średnic lub równoczesne walcowanie wielowypustu i gwintu. Narzędzie w czasie pracy jest intensywnie chłodzone olejem.

Walcowanie wielowypustu na walcarkach planetarnych (walcowanie planetarne lub uderzeniowe) polega na kształtowaniu wielowypustu rolkami 1, które są ułożyskowa-ne w walcach oporowych 2 osadzonych w korpusie 3 walcarki (rys. 15.54). Ruchy obrotowe walców oporowych i przedmiotu obrabianego 4 są tak zsynchronizowane, że rolki trafiają zawsze we wręby.

Inne rozwiązanie (stosowane rzadko) polega na przepychaniu wałków na prasach przez sztywne matryce. Na rysunku 15.55 przedstawiono dwa warianty tego procesu. W pierwszym (rys. 15.55a) stempel 1 naciska bezpośrednio na wałek 2, który przez prowadnice 3 jest przepychany przez matrycę 4. W wariancie drugim wałek jest uchwycony szczękami 6 (rys. 15.55b), co zapobiega ewentualnemu wyboczeniu. Wypychacz 5