381
bardziej równomiernej, drobnoziarnistej struktury materiału wału po obróbce cieplnej. Najczęściej znajdują zastosowanie stale gatunku 45, 45A, 45G2, 50G, a w wypadku silnie obciążonych wałów wykorbionych 40HNMA. Stosuje się również wały korbowe odlewane z żeliwa sfcroidalnego i stopowego. Występujące w strukturze tych materiałów płytki wolnego grafitu powodują, że wały takie odznaczają się dobrymi właściwościami ślizgowymi.
W produkcji jednostkowej i małoseryjnej jako półfabrykaty na wały wykorbione stosuje się odkuwki kute swobodnie na młotach lub prasach. Kształt takiej odkuwki znacznie odbiega od postaci gotowego wału. Wykorbienia powstają nie przez kucie, ale przez wycięcie materiału w procesie obróbki mechanicznej (wiercenie otworów, dłutowanie, wycinanie przecinarką tarczową) lub przez wycinanie palnikiem (rys. 17.8).
Początkowo kuje się płaskie wały o wielu wykorbieniach, a ustawienie wykorbień pod żądanym kątem prowadzi się na gorąco w dalszych operacjach kuźniczych. W produkcji seryjnej i masowej stosuje się odkuwki matrycowane. Zwykle początkowo kuje się wszystkie wykorbienia w jednej płaszczyźnie, a następnie przez skręcenie na gorąco ustawia się je pod żądanymi kątami. Niekiedy jednak w celu uniknięcia skręcenia włókien za pomocą kucia osiąga się ustawienie wykorbień pod właściwymi kątami. Spotyka się również wały wykorbione odlewane z żeliwa sferoidalnego lub stopowego. Zaletą półfabrykatów lanych są znacznie mniejsze - w porównaniu z półfabrykatami kutymi - naddatki na obróbkę. Ujemną ich stroną jest natomiast mniejsza wytrzymałość, przez co staje się konieczne zwiększenie wymiarów w częściach bardziej obciążonych i znaczna liczba braków przy odlewaniu.
Przed obróbką mechaniczną wały wykorbione poddaje się obróbce cieplnej (normalizacji) w celu usunięcia naprężeń, poprawy struktury i właściwości mechanicznych. Zaleca się następującą kolejność tego procesu:
Operacja Temperatura w °C
Załadowanie do pieca |
450 |
Nagrzanie w czasie 8 godzin |
do 950 |
Wygrzanie w czasie 5 godzin |
950 |
Ochładzanie z piecem w czasie 3 godzin |
do 650 |
Ochładzanie na powietrzu |
- |