Document (13)

03.10.2005

GÓRNICTWO OGÓLNE - wykład 1

GÓRNICTWO NOWOCZESNE - jest to ekonomicznie efektywnie wydobywanie kopalin użytecznych (surowców mineralnych), po uprzednim, właściwym rozpoznaniu geologicznym, przy czym wydobywanie to odbywa się za pomocą, nowoczesnych, energooszczędnych i niezawodnych maszyn, z zachowaniem wszelkich wymogów bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

Górnictwo jest podstawową gałęzią wiedzy i przemysłu. Gdyby nie było górnictwa nie byłby możliwy rozwój cywilizacji. Zajmuj się on bowiem wydobywaniem nowoczesnych kopalin użytecznych mających zastosowanie w gospodarce.

KOPALINA UŻYTECZNA - ma zastosowanie w gospodarce. Kopaliną użyteczną jest np. węgiel kamienny, który wydobywamy od średniowiecza, ponieważ wcześniej ludzie nie posiadali maszyn do ich wydobycia, jak również pierwiastki jądrowe. W epoce kamienia łupanego do wszelkich prac był używany krzemień, którego dzisiaj już się nie stosuje i nie wydobywa).

Podział kopalin użytecznych

1)    surowce energetyczne: węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, uran

2)    rudy metali: rudy miedzi, cynku i ołowiu, żelaza

3)    surowce chemiczne: sole kamienne, potasowe, siarka, bary

-4) surowce skalne: dla potrzeb budownictwa do budowy dróg, autostrad wykorzystuje się:    a.) surowce pospolite to np. piaski, żwiry, z nich wytwarza się beton b.)

wapienie i dolomity służą do wytwarzania cementu

Górnictwo jest najważniejszą gałęzią przemysłu. Jest tzw. kołem zamachowym gospodarki. Bez niego nie ma energii, nie ma elektryki. Górnictwo umożliwiło rozwój wszelkich gałęzi gospodarki.

Aby na danym terenie mógł pracować górnik, który wydobywa np. węgiel kamienny należy najpierw teren poddać badaniu przez geologa, który rozpoznaje złoża i stwierdza, czy w złożu jest wiele elementów wyrobiskowych. Jeśli uzna, że tak to pierw przygotowuje się ten teren, a dopiero potem go eksploatuje.

Z punktu widzenia technologii górnictwo dzieli się na:

a.    odkrywkowe jest możliwe wtedy gdy kopaliny użyteczne są pokryte przez skały nie użyteczne. Odkrywkowo wydobywa się: węgiel brunatny, surowce skalne, siarkę

b.    podziemne jest to wydobywanie złóż z pod powierzchni ziemi. Metodą podziemną wydobywany jest: węgiel kamienny, rudy metali, sól kamienna i potasowa

c.    otworowe ropa naftowa, gaz ziemny, siarka, wody mineralne

Polska w skali Europy należy do krajów zasobnych w surowce mineralne:

-surowce energetyczne, do których należy zaliczyć: węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropę naftowa, gaz ziemny

-surowce metaliczne, których dość duże złoża znajdują się w Polsce i należy do nich zaliczyć: rudy miedzi, rudy cynku i ołowiu

Kopaliny użyteczne w Polsce występują:

•    węgiel kamienny - około 65 mld t wydobywane jest gł. w trzech Zagłębiach: Dolnośląskim, Górnośląskim (już nieczynne kopalnie) i Lubelskim (jedna czynna kopalnia Bohdanka). Szacuje się, że przy obecnej eksploataq'i wystarczy go na 500 lat

•    węgiel brunatny - około 14 mld t wydobywane są w rejonie: Konina, Tuliszkowa, Bełchatowa - Kopalnia Bełchatów. Szacuje się, że zasoby wystarczą na około 210 lat

•    ropa naftowa - udokumentowane i zarazem zagospodarowane złoża zawierają nie więcej niż 5 min ton, obecnie główne złoża występują w okolicach: Podkarpacia, Karlina, Krosna Odrzańskiego. Gdyż w Zagłębiu Krosno-Jasło-Gorlice wydobywa się niewielkie ilości rozpoczęto poszukiwania ropy naftowej w zachodniej części Niżu

1