RTZ - RACJONALNA TERAPIA ZACHOWANIA --------------------—-—
Racjonalne Samodoradztwo {Rational Self-Caunseling): metody samopomocy emocjonalnej, rutynowo wprowadzane w RTZ (Maultsby 1976).
Spostrzeżenie (perceplion): jakikolwiek bodziec zarejestrowany w mózgu. Synonim.' percepcja.
Test Spostrzeżeń Kamerą {camera check of perceptions): manewr samopomocy w RTZ, który pomaga się upewnić, czy to co się wydaje ludziom rzeczywiste, obiektywnie pasuje do oczywistych faktów odnoszących się do danej sytuacji.
Wyobrażenie [mentol image): zgodnie z teorią RTZ - mentalne odtworzenie jakiegokolwiek pojęcia, przedmiotu lub zdarzenia. Chociaż wyobrażenia wzrokowe są prawdopodobnie u osób widzących najczęstsze, jakikolwiek bodziec zmysłowy lub kombinacje bodźców zmysłowych mogą spowodować zarówno powstanie wyobrażenia, jak i jego wyzwolenie. Synonimy: obraz mentalny [mentol piclure), obraz-mapa mentalna (mentol picture-map) i wrażenie mentalne {mentol impression).
Zachowania emocjonalne [emotiee behatńars): reakcje emocjonalne odbierane subiektywnie jako pozytywne, negatywne lub neutralne wraz ze wzajemnym oddziaływaniem naszych ważnych układów narządowych, będących częścią odczuć emocjonalnych.
Zachowania poznawcze (cognitire behatńars): symboliczne czynności mózgu, które łącznie stanowią najszerzej akceptowane pojęcie ludzkiego umysłu. W RTZ dwiema czynnościami poznawczymi najważniejszymi dla psychoterapeutycznego zogniskowania uwagi i zmiany są: (1) nasze nawykowe spostrzeżenia, tj. to, na co zwykle zwracamy uwagę w odniesieniu do siebie samych i świata zewnętrznego i (2) nasze szczere, nawykowe myśli i nastawienia dotyczące spostrzeżeń.
ZAGADNIENIA CENTRALNE
1. Co terapeuci RTZ rozumieją przez słowo racjonalny?
2. Jaki związek ma to pojęcie z optymalnym zdrowiem emocjonalnym?
3. Jaka logika kryje się za Testem Spostrzeżeń Kamerą?
4. Co to jest „zespół niedowierzania" [from Missouri~itis)?
5. Dlaczego Test Spostrzeżeń Kamerą jest klinicznie użyteczny?
6. Jakie są niektóre oczywiste dowody wskazujące na to, że racjonalne zachowanie rzeczywiście oznacza zachowanie zdrowe emocjonalnie?
RTZ
RACJONALNA TERAPIA ZACHOWANIA
RTZ jest idealną terapią poznawczo-behawioralną [cognitive-bekavior thera-py), ponieważ posiada każdą z sześciu cech określających wszystkie idealne psychoterapie. RTZ jest: (1) wszechstronna i pełna, (2) krótkoterminowa, (3) ponadkulturowa, (4) bezlekowa, (5) wywołuje długotrwałe rezultaty, (6) pojęcia behawioralne oraz techniki emocjonalnej samopomocy używane w RTZ (Maultsby i Hendricks 1974; Maultsby 1976, 1978,1982) umożliwiają szkołom powszechnym i społecznościom lokalnym zaoferować zainteresowanym osobom efektywne, profilaktyczne, a przy tym tanie masowe programy zdrowia psychicznego.
RTZ jest wszechstronna i pełna, ponieważ zajmuje się bezpośrednio wszystkimi trzema grupami ludzkiego zachowania: poznawczą, emocjonalną i fizyczną.
RTZ jest psychoterapią krótkoterminową, ponieważ osoby, odczuwające ból emocjonalny, uczą się podczas leczenia przetestowanych w badaniach naukowych, bezlekowych technik Racjonalnego Samodoradztwa. Ten nacisk na naukową samopomoc emocjonalną umożliwia ludziom pomaganie saińym sobie, dowolnie, między sesjami terapeutycznymi. W znaczny sposób przyspiesza to proces terapeutyczny, czyniąc go tak wyczerpującym i pełnym, jak tylko to jest możliwe.
RTZ jest psychoterapią ponadkulturową, ponieważ zachowując swoją skuteczność jest możliwa do zaakceptowania przez wszystkie osoby, których wiek, uznawane wartości kulturowe czy preferencje stylu życia znacznie się różnią od tych, które reprezentują ich psychoterapeuci (Brandsma i wsp. 1979; Fowler 1980; Maultsby 1975, 1980; Maultsby i wsp. 1975-1976; Patton 1976; Ross 1978; Ruhnow 1977; Schwager 1975; Wento 1980). Stąd RTZ jest doskonalą metodą leczenia nie tylko - w tradycyjnym rozumieniu - idealnych kandydatów do psychoterapii, ale nadaje się także do leczenia ludzi, którzy często są pomijani jako kandydaci do psychoterapii: młodociani, starsi, biedni, przedstawiciele mniejszości rasowych i etnicznych.
Medycyna nie zdołała dotychczas ulepszyć natury w tym, co w niej najlepsze, więc terapeuci RTZ wierzą, że zdrowy, nie będący pod wpływem leków mózg jest dla psychoterapeuty najbezpieczniejszą i najbardziej godną
29