DSC00074

ModM MosurMm irtęctiyludjWcft

RAsrwawoSC

Model syniamdw otwartych

-—mmi mm 0 ■nnnn .—11—w|ii>w

2i- ttpgtt^car um    irpwuiy *st I. (Amm i K. (ewim

feidkr. |}1)

Rys.

Etap przeówębMrr/mri

Organizację na etapie praedsięNfsrcw>śct chara klery/ują zachowa-nia typowe dla systemów otwartych. Jej ode to głównie wzrost i pozyskiwanie zasobów, osiągane dzięki innowacyjności, kreatywności i elastyczności Najważniejsze u tym etapie rozwoju przedsiębiorstwa staje się przekroczenie !zw progu przeżycia l.virvhtil IhrtuholĄ Oznacza to osiągnięcie nadwyżki przychodów nad kosztami. Położnie nacisku na konieczność przekroczenia progu rentowności przez firmę wynika z przekonania, że podstawą sukcesu przedsiębiorstwa

jest umiejętność tworzenia wartości dodanej, rozumianej jako różnica między rynkową wartością wyników a kosztami nakładów. Firma, która nie tworzy takiej wartości, nie ma szans przetrwania.

Możliwości „czynnika sprawczego", jakim początkowo jest przedsiębiorca. wyczerpują się szybko. O dalszym rozwoju firmy decyduje stworzenie dobrze współpracującego i rozumiejącego się zespołu. Model organizacji jako systemu otwartego musi więc być uzupełniony o elementy modelu stosunków międzyludzkich. W ten sposób organizacja wchodzi w fazę zespołowości.

Etap zespołowości

Na etapie zespołowości w funkcjonowaniu organizacji najważniejsze jest zaangażowanie ludzi i zwartość (kohezja). Osoby uczestniczące w działaniach są zintegrowane świadomością realizacji wspólnych wartości oraz poczuciem misji. Sama struktura organizacyjna i komunikacja mają charakter nieformalny, a wśród pracowników dominuje poczucie przynależności do organizacji, którą traktują prawie jak rodzinę.

Podejście takie zostało najpełniej wyrażone w poglądach W. Ouchi, autora tzw. teorii Z. Traktując model jako pewną abstrakcję rzeczywistości. przedstawił on dwa modele — organizacji japońskiej (typ „J") i amerykańskiej (typ „A"). W. Ouchi opisał je biorąc pod uwagę następujące kryteria [50, s. 48]:

•    okres zatrudnienia oferowany przez organizację,

•    szybkość dokonywania ocen i awansowania,

•    stopień specjalizacji w przebiegu kariery zawodowej.

•    mechanizmy kontroli,

•    formy podejmowania decyzji,

•    rodzaj odpowiedzialności, sposób podejścia do organizacji.

Do organizacji typu „Z" W. Ouchi zaliczył firmy i instytucje

amerykańskie (takie jak np. Kodak. Procter & Gamble, a nawet armia amerykańsku), które odnoszą sukcesy dzięki temu, że stosują .japoński" model kierowania. Organizacje te mają następujące cechy:

•    wykazują tendencję do długookresowego zatrudnienia pracowników, c/ęsto dożywotniego, chociuż nie jest to formalnie uregulowane.