DSC00258 (12)

Zjawisko Dopplera

Mi, i/nii.i |*>'* ' "^l’" 'walone zęstolli wok / fal akustycznych jest równa częstotliwości < drgań /rodłu fal ! ■ lk" w |H V|» ..lkw. gdv iil.serwi,lor I źródło s.| nieruchome względom ośrodka sprężystego, w ktomn falc „ In"!'. '/nym * h kie.n obserwowanym dla fal jest wpływ ruchu źródła dźwięku względem obscr-w    "^,lh" «:»>•» częstotliwość (idy źródło dźwięku i obserwator poruszają się względem siebie, zacho

dzi zjawisk*' l)i.|i|.lt i a pole(Mj.iee na tym. ze przyrząd rejestrujący , np. ucho odbiera częstotliwość dźwięku mil.) od le J, klór.j wysyła Źródło

i idy oba rwntoi znajduje się w spiK/ynku u o. _a zrodlo zhliza się do obserwatora u_u> 0. to

częstotliwość fali wysianej przez zrekllo J - ~ częstotliwość fali odbieranej przez obser

W chwili ply powiuzc linia talowa wysiana przez źródło będąc w punkcie / doturla do odbiorcy, powierzchnia wy-I ma pr/tz /mdło / punktu /' będzie o \ = u I bliżej. Po-wicr/i hmt falowe zatem będą docierały do odbiorcy / mi I / i częstotliwo u i Odbici ma fala ma większą czę-

sioiliwość I / 7rv—• (')

Zł

( /\ aotliwosc dźwięku odbierana przez obserwatora jest miększa ni/ częstotliwość wysiana przez źródło /' >/. r idy olv uwator zn ijdujt się w spoczynku //,    0, a źródło

oddala się od obserwatora u _t > 0, to /' =/    • .

( /ęsimliwiisć d/więku odbierana przez obserwatora jest inni' jsz . iii/ cz , dotliwo.se wysiana przez źródło f‘ < I Przy rin.hu ob ci watom częstotliwość odbierana / = -j ulega

/nn.mu dlatego ze zmicm.i się prędkość fali względem ob-iw.ilot.i /.ujwazmy, ze porusza się on me tylko względem /roili,i ale leź względem powietrza, w którym rozchodzi się fala

Ogólnie odbierana częstotliwość dźwięku wyraża się

wzorem

r-]^lT~ry

Rozwa/ymy cztery przypadki.

1    (idy /rodło a) zbliza się, lo uwzględniamy znak

h) oddala się, uwzględniamy znak

2    Ody obserwator a) zbliza się, lo uwzględniamy znak f

b) oddala się uwzględniamy znak Wzór ( > jc-si szczególnym pizypadldcm wzoru r )

Jiśliu u lub u u, to formula Dopplera traci sens

/ ; ,vi ,ko I lopplcra znalazło /aslosowamc w medycy mc w badaniach ulliasonogi.ific/nych naczyń krwionośnych I UW badaniach lydł mierze się np. s/ybkośe pr/cply wu kiwi która zależy od przekroju naczyn krwionośnych. W uh s|H)Mib diagnozuję się stopień zwężenia naczyn

watora /' = «j7 A' A - u T

t f

r szybkość fali u - s/ybkosć obserwatora, u ₍ - szy bkość źródła / - okres fali wysyłanej przez źródło

1. MECHANIKA

\ + u.r

A--A

O