DSC00630 (7)

750

LITURGIA

zewnętrznym kultem Kościoła, w swoim założeniu podanym przez Chrystusa, a w szczegółach regulowanym przez Kościół*' („Die katholische Liturgie ist der aussere dfFentliche Kult. der in seiner Grundlage von Christus gegeben in der Einzelheiten seiner Ausfiihrung von der Kirche geregelt ist": Handbuch der katholische Liturgik, I. Fr 1932, 6). Podobnie ujmował 1. C. Callewaert: ,.Definiri potest liturgia cultus publicus ab Ecclesia quoad exercitium ordinatus seu ordinatio ecclesiastica exercitii cultus publici” (Liturgicae institutiones, I, De Sancta Liturgia universim, Bg 1944⁴, 6-8). Definicja teologiczna zawarta jest przede wszystkim w Mediator Dei.

Z określeń, które były przedmiotem dyskusji, należy przytoczyć ujęcie O. Casela: „Liturgia est Mysterium Christi et Ecclesiae” (Das Christliche Kultmysterium, Rb 1960⁴, 59): 1. jest misterium Chrystusa i Kościoła; „Liturgia est Mysterium cultuale Christi et Ecclesiae” (Mysteriengegenwart, JLW 8 [1928] 212): 1. jest kultycznym misterium Chrystusa i Kościoła; „Mysterium cultuale est obiectiva et necessaria explicatio et repraesentatio operis salutiferi Christi... ita ut Mysterio cultus visibile et efficax fiat Mysterium Christi, eo quod in eo adsit aliąuis continuatio et explicatio oeconomiae Christi" (Glaube, Gnosis und Mysterium, JLW 15 [1935] 194): Misterium kul tyczne jest obiektywną i konieczną eksplikacją i przedstawieniem (reprezentacją) zbawczego dzielą Chrystusa; w taki sposób w misterium kultu staje się widzialne i skuteczne Misterium Chrystusa, w nim w jakiś sposób obecna jest kontynuacja i wyjaśnienie ekonomii Chrystusa; „Liturgia est actio ritualis operis salutiferi Christi, i.e. praesentia est operis divini redemptionis sub velamine symbolonmf (Mysteriengegenwart, JLW 8 [1928] 145): 1. jest czynem rytualnym zbawczego dzieła Chrystusa, to znaczy obecnością zbawczego dzieła pod osłoną symboli (—» teologia misterium).

1. Rozumienie I. w —> Konstytucji o liturgii (1963)

W KL pewien rodzaj „definicji” 1. znajduje się w art. 7: „Słusznie... uważa się liturgię za wypełnianie kapłańskiej funkcji Jezusa Chrystusa (muneris exercitatio). W niej przez znaki dostrzegalne wyraża się i w sposób właściwy dla poszczególnych znaków dokonuje uświęcenie człowieka, a Mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa, to jest Głowa ze swoimi członkami, sprawuje pełny kult publiczny. Dlatego każda celebracja liturgiczna jako działanie Chrystusa-Kapłana i Jego Ciała, czyli Kościoła, jest czynnością w najwyższym stopniu świętą {actio sacra), której skuteczności z tego samego tytułu i w tym samym stopniu nie posiada żadna inna czynność Kościoła (actio Ecclesiae)". Artykuł ten trzeba rozważać w łączności z art. 5-14, a także innymi dokumentami magisterium soborowego.

Actio sacra podkreśla, że 1. jest przede wszystkim —» actio, działaniem. L. nie zrozumie się bez głębokiej świadomości owej actio, która jest „oglądem" Misterium Paschalnego. O ile celebracja łączy się z „gromadzeniem się" (congregare in unum. convenire), o tyle czyn z agere, facere — działać, czynić, ciągle powracać (recurrere). ponownie uczcić (recolere). L. jest czynnością par excellence (praecelenłer) świętą.

Exercitatio - 1. to wykonywanie Chrystusowego kapłaństwa, uobecnianie zbawczego czynu Chrystusa, czynienie tego, co uprzednio zostało dokonane (KL 5 i 6). Słowo exercitatio nie występuje w innych dokumentach soborowych. Oznacza ono ruch ku. wykonanie, dalsze prowadzenie, wykonywanie na wzór.

L. jest działaniem mimetycznym i uobecniającym zbawczy czyn Chrystusa. Mając to na uwadze, można powiedzieć, że 1. łączy nierozdzielnie dwa elementy: