DSC00698

nych małe wakuole (prowakuole) biorą swój początek z siateczki śródplazmatycznej. Mogą one być wynikiem:

—    wytwarzania pęcherzyków przez siateczkę śródplazmatyczną,

—    lokalnego rozszerzenia siateczki śródplazmatycznej.

Cześć siateczki śródplazmatycznej, która ulega rozszerzeniu w wakuole. jest gładka albo zawiera nieliczne rybosomy, stąd wniosek, że tonoplast jest zróżnicowaną formą błon siateczki | śródplazmatycznej. Innym dowodem jest występowanie w wakuolach różnych komórek taniny, I uprzednio stwierdzonej w cysternach siateczki śródplazmatycznej gładkiej, które następnie rozszerzają sie i dają początek wakuolom taninowym. Dodatkowy dowód homologii tonoplasiu j i błon siateczki śródplazmatycznej polega na występowaniu enzymów typowych dla siateczki I śródplazmatycznej we frakcjach małych i dużych wakuol merystematycznych uzyskanych z ko-1 rzeni kukurydzy.

Podczas dalszego różnicowania sie komórek merystematycznych w parenchymatyczne I wzrasta liczba wakuol i ich rozmiary: wakuole często łączą sie ze sobą. Proces ten wydaje się I zapoczątkowany w miejscach, gdzie wypukłość jednej wakuoli determinuje drugą. W wyniku I tego procesu w tych komórkach parenchymatycznych jest jedna lub kilka dużych wakuol.

Wakuole mogą powstawać z pęcherzyków produkowanych przez aparat Golgiego. Aparat I Golgiego bierze również udział w tworzeniu wakuol tętniących u pewnych gatunków glonów. I

W drożdżach piekarniczych podczas pączkowania, a także w komórkach przyszparkowych, I wakuole mogą powstawać z dużych wakuol już istniejących drogą rozpadu tych ostatnich na I mniejsze. Proces ten stanowi dowód ciągłości tonoplastu i przedziałowości podczas rozwoju.

Składniki soku wakuolarnego

Składniki nieorganiczne

Zasadniczym składnikiem soku wakuolarnego jest woda, która stanowi rozpuszczalnik dla I pozostałych składników nieorganicznych i organicznych. Z jonów nieorganicznych stwierdzono I następujące: K*. Na*. Ca²*, Mg²*, Cu²*, Cl", SOJ", H2PO4. HCO5 oraz prawdopodobnie NOl Nie j można też wykluczyć obecności niektórych mikroelementów.

Składniki organiczne, metabolity pośrednie

Do związków tych zalicza się kwasy organiczne, aminokwasy i cukry. Mogą one być I gromadzone w wakuoli w znacznych ilościach. Z kwasów organicznych należy wymienić kwasy I z cyklu kwasów trójkarboksylowych. Nadwyżki tych kwasów są gromadzone w wakuoli. Waku-1 ola zawiera znaczną ilość wolnych aminokwasów.

ilościach występuje w buraku cukrowym maltoza jest produktem hydrolizy skrobi.

Z cukrów znajdują sie w wakuoli głównie sacharoza, maltoza i fruktoza. Sacharoza w dużych ■

trzcinie cukrowej, glukoza i fruktoza w owocach:

Metabolity wtórne, glikozydy

Glikozydy antocyjanowe (antocyjany) są połączeniami cukrów (glukozy, galaklozy. ramno-1 zy) z hydroksy- pochodnymi trójpierścieniowego układu tzw. antocyjanidyn-aglikonów (pelaigo-nidyny. cyjanidyny i delfinidyny). Występowanie antocyjanów jest szeroko rozpowszechnione J

V