Znajomość przepływów pieniężnych podmiotu pozwala na wstępuj (choć nie zawsze wnikliwą i głęboką) analizę sytuacji finansowej fmtiy.l Mimo chaosu pojęciowego w obszarze przepływów pieniężnych co. ] raz częściej zaczyna dominować opinia, że:
1. przepływy pieniężne lepiej niż wynik finansowy ilustrują wygospoJ darowaną w danym okresie nadwyżkę finansową,
2. przepływy pieniężne są mniej podatne na różnego rodzaju „manipu-i lacje” wynikiem działalności gospodarczej.
Wykorzystanie przepływów pieniężnych do oceny zdolności płatniczej podmiotu wiąże się ze znalezieniem odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania:
1. Czy saldo przepływów pieniężnych jest jednocześnie podstawą do pozytywnej lub negatywnej (w zależności od charakteru salda) oceny zdolności płatniczej?
2. Czy można uznać przepływy pieniężne za istotny element informacyjny przy podejmowaniu decyzji, jeżeli tak, to jakich?
Jest rzeczą zrozumiałą, że w ocenie zdolności płatniczej podmiotu nie można kierować się wyłącznie kryterium dodatniego, bądź ujemnego salda przepływu środków pieniężnych. Charakter salda (dodatni bądź ujemny) może być niewątpliwie uznany za zjawisko pozytywne bądź negatywne, ale nie jest to jeszcze wystarczający wyznacznik zdolności płatniczej, należy ją bowiem rozpatrywać w szerszym kontekście - na tle kształtowania się innych wielkości, między innymi: stanu zapasów, należność, zobowiązań, otrzymanych i wpłaconych zaliczek, terminów płatności itp.
Problem istotności informacyjnej przepływów pieniężnych w podejmowaniu decyzji, czyli odpowiedź na postawione wcześniej pytanie nr 2 wiąże się z możliwościami wykorzystania nadwyżki środków pieniężnych w celu spłaty zadłużenia, sfinansowania inwestycji, wypłaty dywidend oraz zapłaty podatków. Ocenę utrudnia dodatkowo fakt, iż ze względu na bieżące wykorzystanie środków pieniężnych w toku działalności gospodarczej nie jest możliwe przeprowadzenie podziału nadwyżki tych środków pod koniec okresu (w przeciwieństwie do zysku).
,izując wykorzystanie nadwyżki środków pieniężnych pofłutjtf rtiożn® w'e^°®c'am* względnymi. Jako przykład posłużyć mogą łjiiki skonstruowane w oparciu o wygospodarowaną nadwyżkę
i.-
nadwyżka finansowa wartość inwestycji
nadwyżka finansowa rozmiary zadłużenia
nadwyżka finansowa kapitał własny
Wskaźniki te mają jednak znaczenie w analizach historycznych - dojących okresów minionych, a ich ujęcie określić można jako jednostronne - np. spłata zadłużenia eliminuje możliwości inwestowania tymczasem rzeczywistość pokazuje, że wykorzystanie nadwyżki ma charakter wariantowy. Należy również zwrócić uwagę na niejednoznaczność pojęcia „nadwyżka finansowa” w wyżej wymienionych wskaźnikach. Można tym terminem objąć, dla potrzeb analizy wskaźnikowej, zysk netto powiększony o amortyzację, przepływy pieniężne netto i działalności operacyjnej lub przepływy pieniężne netto z całej działalności. W każdym przypadku wielkość wskaźników, ich interpretacja oraz wartość poznawcza będą inne. W analizie wyżej wymienionych wskaźników zakłada się dodatkowo stały poziom nadwyżki, co nie zawsze przystaje do rzeczywistości (wskaźniki te są w dużym stopniu wrażliwe na zmiany stanu zapasów i należności).
i W kontekście zarządzania krótkoterminowego wydaje się, że nąj-, mniejszą wartość poznawczą mają wskaźniki wykorzystujące, jako „cash I row" nadwyżkę finansową (co jest zresztą, w większości wypadków, po-*®iym uproszczeniem).
j Najczęściej we wskaźnikach pojawia się, jako „cash flow”, jak już I Upomniano, wartość przepływów pieniężnych netto z działalności ope-rcyjnej. Powoduje to możliwość bardziej wnikliwego spojrzenia na j ^Nemy płynności i wypłacalności badanego podmiotu. Jak dotąd,