DSC00827 (6)

Układ zawierający trzy przewody fazowe (LI; L2; L3) i przewód neutralny (PEN) nazywa się układem czteropczewodowym (rys. S.Sa), natomiast łożony z trzech przewodów fazowych - trój przewodowym (rys. 5.5 b. c, d, e).

Przewód neutralny jest to przewód łączący punkty neutralne źródła i odbiornika.

Napięcia źródłowe oznaczamy symbolem E, napięcia odbiornikowe symbolem U.

Rys. 5.5 Schematy sieci elektrycznych, a - układ czteroprzewodowy, b,c,d,e - układy trójprzewodowe

Można wyróżnić pięć zasadniczych układów trójfazowych ze względu na sposób połączenia źródła i odbiornika (rys.5.5 a-e) W obwodach trójfazowych symetrycznych istnieją dwa rodzaje napięć w przypadku połączenia w gwiazdę i dwa rodzaje prądów w przypadku połączenia w trójkąt. Wspólny punkt trzech faz przy skojarzeniu w gwiazdę nazywa się punktem neutralnym lub zerowym [1 ].

W obwodach trójfazowych wyróżnia się:

napięcia tniędzyptzewodowe (zasilające), zwane również napięciami międzyfazowymi, liniowymi lub roboczymi (Ulu; Utarł ||| • ogólne oznaczenie U_p), czyli napięcia między przewodami fazowymi LI; L2; L3,

napięcia fazowe (zasilające) (U_u; U_ui (|_u . ogólne dmacunie Urt czyli napięcia między przewodami fazowymi a przewodem neutralnym (PEN) lub gdy przewód PEN nie występuje, między przewodami fazowymi, a punktem neutralnym,

IV

napięcia fazowe odbiornika - dla odbiornika połączonego w gwiazdę oznaczono przez Uzi, Uzi, Uzj, a dla odbiornika połączonego w trójkąt -llzn, lim l'oi *

prądy przewodowe, zwane równie* prądami liniowymi lub roboczymi (lu.lu; Iij - ogólne oznaczenie - I,), czyli prądy płynące w przewodach liniowych łączących źródło zasilania z odbiornikiem,

prądy fazowe odbiornika, dla odbiornika połączonego w trójką! oznaczone przez IiiK ; Ilu ; lui - ogólne oznaczenie -1), dla odbiornika połączonego w gwiazdę prądy fazowe są równe prądom przewodowym Itą lui lu - ogólne oznaczenie -

Ip = Ir,

- prąd zerowy lub neutralny - jest to prąd płynący w przewodzie neutralnym W ćwiczeniu analizowana będzie praca obwodów trójfazowych symetrycznych i niesymetrycznych skojarzonych. Odbiorniki trójfazowe mogą być połączone w gwiazdę, trójkąt i dowolnie.

5X2. Odbiornik trójfazowy połączony w gwiazdę Odbiornik łączymy w gwiazdę w ten sposób. Ze początki faz odbiornika łączymy z przewodami fazowymi, a końce faz odbiornika zwieramy Wspólny punkt trzech faz odbiornika połączonego w gwiazdę nazywamy punktem neutralnym lub punktem zerowym Odbiorniki połączone w gwiazdę mogą być zasilane z sieci czteroprzewodowej i trójprzewodowej.

5.2.2.1 Odbiornik trójfazowy symetryczny połączony w gwiazdę zasilany z sieci czteroprzewodowej

Analizując pracę obwodów trójfazowych stosujemy rachunek symboliczny (metodę liczb zespolonych).

W układach zgodnych i przeciwnych napięcia są przesunięte względem siebie o 120' - dla uproszczenia zapisów wprowadzamy operator kątowy obrotu o kąt 2a/3 i o kąt 4*/l (I |

(131

(14)

Rozpatrzmy czteroprzewodowy obwód trójfazowy symetryczny zasilany zgodnym układem napięć o fazie początkowej dodatniej

115)

(16)

E| " E|    Ej “ a¹ Bi Ej = a Ej

Impedancja każdej fazy odbiornika

Z-R +jX» |Z| eⁱ*

73