Do mediatorów anafilaksji należą: histamina, serolonina. heparyna, czynniki chemotaktyczne (..przyciągające") dla neutrofilów i eozynofilów, leukotrieny. czynnik aktywujący płytki i inne.
Uogólniona odpowiedź anafilaktyczna, np. w następstwie iniekcji penicyliny lub użądlenia przez owady (błonkówki: pszczoły, osy. szerszenie, trzmiele) zaczyna się już w ciągu pierwszych minut, a nawet sekund po wniknięciu alergenu i może u odpowiednio uczulonych osób prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. a nawet śmierci wśród objawów zapaści i duszenia się. jeżeli nie poda się natychmiast odpowiednich leków.
Osoba uczulona nie może, co jest oczywiste, całkowicie jednak przewidzieć i zabezpieczyć się przed kontaktem z alergenem, np. jeżeli są nim składniki jadu błonkówek. W takich przypadkach można zalecić odczulanie, czyli immunoterapię alergenem. W wyniku wielokrotnego szczepienia wzrastającymi dawkami alergenu można doprowadzić do „zignorowania” alergenu przy ponownym z nim kontakcie, nawet w dawce, która przed odczuleniem dawała odpowiedź anafilaktyczną. Pomysł odczulania wziął się z obserwacji, że ludzie stykający się regularnie z danym alergenem, np. pszczelarze z alergenem jadu pszczół, mają często obniżoną odpowiedź na tc alergeny.
Jakóbisiak M. (red.): Immunologia, wyd. 2 zm. PWN. Warszawa 1995
Mackiewicz S. (red.): Immunologia. PZWL. Warszawa 1991
Paul WE. (rod): FundamentaI fmmwiology. Ravcn Presa. New York 1993
Roitt I.: Essential Immunoiogy. Blackwefl Scienfific Publicadons. Oxford. London, Edinburgh. Boston. Pało Alto. Melbourne 1994
Ślopek S.: Ilustrowany słownik immunologicznyPZWL, Warszawa 1983