APWA JVASAZS4
pozbycie się złudzeń; tęsknota za Doliną pojawia w późniejszym życiu wraz z potrzebą zrozumienia, o&
nalezienia klucza do interpretacji rzeczywistości. Dla. tego też oswajanie chaotycznego świata możliwe jest poprzez odniesienie go do mitycznego wzorca, z jego nacechowanymi znaczeniowo elementami.
„Powtórzony” pejzaż Doliny w Senniku i powtórzo- i ne w pamięci wydarzenia „początków” pozwoliły na ; powrót do aktywności, na ponowne narodziny bohate- i ra. Rzeczywistość nie przypominająca Doliny ulega > deprecjacji: pozbawiona mitycznych sankcji staje się I Doliną Jozafata z jej apokaliptycznym chaosem nie- I rozpoznawalnych zjawisk (Wniebowstąpienie), wówczas ■ ostatnią nadzieję powrotu do przestrzeni „rzeczywistej” [ stwarza śmierć (Nic albo nic).
Elementy pejzażu Dolny pojawiają się w później- l r szych losach bohaterów w symbolicznych funkcjach I j i sensach ustalonych w dzieciństwie; Dziura w niebie / jest powieścią o kształtowaniu się takiego życiowego I słownika znaczeń.
„— Słyszysz las? Słyszysz, jak do mnie zagadał? /
Poznał mnie i przywitał. On mnie dobrze pamięta. /
Musi pamiętać. Te drzewa widziały mnie jako dziecko, 1 ja je później kaleczyłem, spuszczając wiosną soki, a po t latach te same drzewa mnie chroniły, zasłaniały sobą I przed pogonią. Całe lata starałem się sobie przyporo- i nieć szum tych drzew, starałem się je nazwać. Bo / drzewa z moich lat dojrzałych już nie umieją szumieć, 1 zapomniały tej melodii, tego tonu podniosłego, głębo- J kiego, idącego w niebo” B.
* T. k wa 1973,
n w i c k i, Kronika icyyadtcózo miłosnych*
W ars za-