DSC01184

152 Organizacja rachunkowości

prawidłowych, chociaż równych i zgodnych z dziennikiem, kwotach. Dlatego też w ramach systemu rachunkowości funkcjonuje jeszcze jeden element uzgadniania zapisów, a mianowicie: inwentaryzacja.

Pojęcie

Inwentaryzacji

[ Pod pojęciem inwentaryzacji rozumie się spis z natury zmierzonych (tj. przeliczonych, przeważonych, pomierzonych)¹ składników majątku dokonany na ściśle określony dzień.

Cel

inwentaryzacji

Częstotliwość

przeprowadzenia

inwentaryzacji

-    uzgodnieniu sald rozrachunków i kapitałów (funduszy) oraz weryfikacji sald;

-    odpisaniu ewentualnych różnic;

b) w zakresie pozostałych składników majątku inwentaryzacja polega na:

-    spisie w jednostkach naturalnych,

-    wycenie spisanych składników w mierniku pieniężnym,

-    ustaleniu ewentualnych różnic.

Wymogi stawiana arkuszom spisów z natury

Rezultaty spisu z natury są zarejestrowane w arkuszach spisu. Arkusze te muszą spełniać wymagania stawiane dowodom księgowym, a w związku z tym, powinny zawierać

-    numer arkusza pozwalający na stwierdzenie kompletności;

-    dane osób przeprowadzających spis (zespół spisowy);

-    datę spisu oraz datę, na którą przeprowadza się spis, jeżeli nie pokrywa się ona z datą spisu;

-    określenie spisanego składnika (nazwa, symbol itp.);

-    określenie efektów pomiaru,

-    własnoręczne podpisy osób dokonujących spisu,

-    podpis osoby materialnie odpowiedzialnej, obecnej przy spisie.

Zadania komisji inwentaryzacyjnej

Organizację spisu z natury określa kierownik jednostki w zarządzeniu wewnętrznym, powołującym także komisję inwentaryzacyjną. Do zadań tej komisji należy:

-    techniczne i organizacyjne przygotowanie spisu z natury,

-    kontrola wykonania prac inwentaryzacyjnych,

-    sporządzenie sprawozdania zawierającego: ocenę dokonanej inwentaryzacji oraz wnioski dla kierownika jednostki w sprawie ujawnionych różnic inwentaryzacyjnych².

Korekta błędnego zapisu

Ujawnione błędy w zapisach księgowych, w trakcie sporządzania zestawienia obrotów i sald, a także podczas rozliczania z natury powinny być poprawione zgodnie z zasadą prawdziwego i wiernego obrazu rzeczywistości³, jaki przedstawia rachunkowość W zależności od charakteru błędu oraz momentu jego ujawnienia stosuje się do jego poprawienia korektę względnie storno błędnego zapisu księgowego.

Dokonując korekty błędu, skreśla się błędnie wpisane dane tak, aby pozostały one czytelne oraz nadpisuje się dane poprawne. Korekta powinna być opatrzona podpisem lub skrótem podpisu osoby korygu-

1

Inwentaryzacja jest elementem umożliwiającym zweryfikowanie, wykazanych w księgach i w sprawozdaniach finansowych, składników aktywów i pasywów. Inwentaryzacją obejmuje się także składniki majątku ujęte wyłącznie w ewidencji ilościowej, na kontach pozabilansowych, a także stanowiące własność innych jednostek.

[ Celem inwentaryzacji jest skorygowanie danych ewidencji księgowej oraz rozliczenie osób odpowiedzialnych za powie

rzone im mierne.

Terminy i częstotliwość przeprowadzania inwentaryzacji ustala kierownik jednostki gospodarczej przy przestrzeganiu określonych w prawie następujących zasad:

-    inwentaryzacja rzeczowych składników majątku trwałego powinna być przeprowadzona przynajmniej raz na cztery lata,

-    inwentaryzacja materiałów, towarów, półfabrykatów, produkt tów gotowych, a także należności i zobowiązań powinna być przeprowadzona w ostatnim kwartale roku obrotowego,

-    inwentaryzacja środków pieniężnych, finansowych składników: majątku trwałego, krótkoterminowych papierów wartościowych, produkcji w toku, materiałów wydanych do produkcji, lecz nie zużytych, powinna być dokonana na ostatni dzień roku obrotowego. < Kierownik jednostki może jednak ustalić, że inwentaryzacja materiałów i towarów jest przeprowadzana raz na dwa lata pod warunkiem*.iż są one przechowywane na terenie strzeżonym oraz są objęte ewidencj% ilościowo-wartościową.

Od rodzaju składników majątku zależy także sposób przeprown dzenia inwentaryzacji, a mianowicie:

a) w zakresie sald rozrachunków i kapitałów (funduszy) inwentaryzacja polega na:

2

   Zasady i organizację inwentaryzacji omawiają szeroko w swoim artykule Locja i Czesław Paczułowie: Inwentaryzacja roczna. Rachunkowość, Zeszyt Specjalny, 1994.

3

   Truć and fair vicw.