DSC01356 (3)

11. Dlaczego więc Bóg nie miałby karać sprawiedliwie czynów, do których nie zmusza przez to, że je prze-¹ widuje? Podobnie jak ty nie powodujesz przeszłych zdarzeń przez to, że je pamiętasz, tak samo Bóg nie wywiera przymusu na przyszłe wypadki przez to, że je zna. I jak ty pamiętasz niektóre ze swoich dawnych czynów, lecz nie wszystko, o czym pamiętasz, było spełnione przez ciebie. | tak samo Bóg przewiduje wszystko, co uczyni, lecz nie /jest sprawcą wszystkiego, co przewiduje. Nie będąc zaś sprawcą zła, sprawiedliwie je karze. Chyba już teraz rozumiesz, dlaczego Bóg może sprawiedliwie karać grzechy, skoro nie są one Jego dziełem, mimo że wie o nich z góry. Jeżeli bowiem nie powinien karać grzeszników, nie powinien także nagradzać tych, którzy postępują dobrze. Przecież jednakowo przewiduje czyny jednych i drugich. Przyznajmy raczej, że jak wiedza, którą ma o przyszłości, musi obejmować każde przyszłe wydarzenie, tak samo Jego sprawiedliwość nie może -przepuścić bezkarnie żadnego grzechu, ponieważ grzech jest czynem dobrowolnym, a nie koniecznym rezultatem Bożego przewidywania.'

2. Grzech a Opatrzność Boża

Bogu należy się chwata za wszystkie Jego dzieło

V—12. A teraz twoje trzecie pytanie:^{1 2 3 4 5} jak można nie przypisać Stwórcy tego, co dzieje się w Jego stworzeniu na mocy konieczności? Bez trudu zrozumiesz to, jeżeli zastosujesz tę pobożną zasadę, że powinniśmy dziękować naszemu Stwórcy. Wypada, abyśmy o niej pamiętali. Za-

1

Broniąc sprawiedliwości kar Bożych Augustyn powołuje się na

2

ludzką znajomość przeszłości, która nic powoduje przeszłych zdarzeń przez to, że się Je pamięta. Otóż Bóg pojmu-c wszystkie sprawy Jako przeszłe 1 dlatego nie może przymuszać nas do przyszłych aktów, a więc

3

CWiedliWie karze grzechy, bo nie jest Ich sprawcą. W De dlcersis quaes-

4

ibut 17 Augustyn wypowiada pogląd następujący: Przeszłości ani przy-■złości nie ma. istnieje aktualnie tylko teraźniejszość, przeszłości 1 przy-mości brakuje, w Bogu zaś nie ma braku, a zatem u Niego Jest tylko teraźniejszość. Por. De citńtate Dcl u, 21; P. Alfaric. dz. cyt. saz.

5

* Dwa poprzednie pytania dotyczyły stosunku między .przedwiedzą" oraz sprawiedliwością Bożą a wolnymi czynami ludzkimi oraz odpowiedzialności za nie; trzecie pytanie wprowadza problem Opatrzności Bot#).