DSC00989 (11)

268 System instytucjonalny Unii Europejskiej

Niektóre z uzgodnień nie zostały sprecyzowane, co już po zakończeniu szczytu doprowadzało do dyskusji na temat ich interpretacji Dotyczy to między innymi zastosowania mechanizmu na wzór kompromisu z łoanniny. W jego myśl od 1 listopada 2014 roku można by korzystać z prawa do odraczania podjęcia decyzji przez uzasadniony czas. jeśli decyzje te zostanę zakwestionowane przez państwa zamieszkane przez co najmniej 26,25% unijnej ludności (dokładnie trzy czwarte z 35%). Traktaty nie precyzuję jednak, co to znaczy „uzasadniony czas”. Polska, poszukujęc dla siebie korzystnej interpretacji tego zapisu, dężyła do określenia tego czasu jako okresu dwóch lat. Na takę interpretację nie chciały się zgodzić inne kraje, w tym Portugalia. Oponował również Przewód niczęcy Komisji Europejskiej Josć Manuel Durło Barroso.

Po zakończeniu szczytu Rady Europejskiej w czerwcu 2007 roku, 23 lipca rozpoczęła się konferencja międzyrzędowa, która opierała się na mandacie określonym podczas spotkania szefów rzędów państw członkowskich 21-22 czerwca. Konferencja odbywała się pod przewodnictwem Portugalii, która od 1 lipca 2007 rozpoczęła sprawowanie Prezydencji w Unii Europejskiej. Jej ukoronowaniem było spotkanie Rady Europejskiej w Lizbonie 18 października 2007 roku, w trakcie którego przedstawiono państwom członkowskim tekst traktatu opracowany na konferencji w Lizbonie. Traktat reformujący podpisano 13 grudnia 2007 roku. Wejdzie w życie 1 stycznia 2009 roku, jeżeli do tego czasu zostanie ratyfikowany przez wszystkie kraje członkowskie.

Tniktat reformujący zachowuje większość postanowień TYaktatu konstytucyjnego. W Lizbonie zaakceptowano propozycje, które wypracowane podczas Konferencji Międzyrzędowej, precyzując niektóre z ustaleń. W Lizbonie uzgodniono, na wniosek Polski, iż mechanizm z loaniny zostanie dołęczony do TYak-tatu reformującego w formie specjalnego protokołu. Do jego usunięcia potrzebna jest jednomyślność. Polsce udało się także uzyskać prawo do stałego obsadzania jednego z trzech nowych stanowisk rzeczników generalnych w Trybunale Sprawiedliwości.

Zgodnie z mandatem negocjacyjnym. Traktat reformujący nie uchyla obowiązujących traktatów, a jedynie wprowadza do nich rewizje. Do Traktatu o Unii Europejskiej ma być inkorporowana większość postanowień Części I Traktatu konstytucyjnego, natomiast w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską maję znaleźć się szczegółowe zasady polityk unijnych (Część HI Traktatu konstytucyjnego). Unia Europejska uzyska osobowość prawną. Zlikwidowana zostanie Wspólnota Europejska, jej następcę prawnym będzie Unia. Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską zostanie zastąpiony prze* Traktat o funkcjonowaniu

Unii Europejskiej (TFUE). Konsekwencją tych zmian prawnych będzie likwidacja struktury filarowej, z zachowaniem jednakże pewnych odrębności II i III filara.

W odniesieniu do systemu instytucjonalnego Traktat reformujący przewiduje rozwiązania, które mają stanowić rodzaj „wspólnego mianownika" dla krajów członkowskich. Nie zmieniają one zasadniczo pakietu instytucjonalnego uzgodnionego w ramach Traktatu konstytucyjnego i powtórzonego w mandacie. Do kwestii, które ulegają zmianom należą:

•    sprecyzowanie i wyjaśnienie zakresu kompetencji zadań powierzonych Unii i relacji zadań Unii oraz kompetencji państw członkowskich,

•    podkreślenie znaczenia WPZiB,

•    wzmocnienie znaczenia parlamentów narodowych,

■ określenie sposobu funkcjonowania Karty Praw Podstawowych w prawic europejskim i prawic państw członkowskich,

•    zwiększenie elastyczności działania w ramach Unii,

•    zmiany w zakresie sposobu podejmowania decyzji większością głosów w Kadzie”.

Proponowany nowy TYaktat reformujący ma za zadanie dokonanie naprawy wewnętrznej UE. tak by założony już w latach 90. cel stworzenia efektywnych, a jednocześnie jasno i przejrzyście działających Instytucji został zrealizowany. Re forma ta jest niezbędna dla osiągnięcia sianu, w którym UE będzie mogła bez przeszkód ze strony wadliwie funkcjonujących organów wypełniać swoje zadania. W obecnej sytuacji instytucje UE bardzo często natykają przeszkody wynikające z braku odpowiednich dostosowań w systemie instytucjonalnym do aktualnych wymagań, zarówno z racji wzrostu liczebności krajów członkowskich, jak też pogłębienia zakresu integracji. Reforma instytucjonalna jest zatem konieczna.

" ¹    tWT#    O.*, .mów