DSC02513 (2)

prs»:

majątku trwałego nadal dominują środki trwałe, chociaż należy podkreślić, iż udział finansowych składników majątku trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych w majątku trwałym większości tych przedsiębiorstw wykazuje tendencję wzrostową. Natomiast w podmiotach finansowych (banki, firmy ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne itp.) oraz w spółkach nadrzędnych holdingów i grup kapitałowych przeważający udział w wartości majątku trwałego mają finansowe składniki tego majątku.

5.3.2. Klasyfikacja i wycena wartości środków trwałych

Jak już zaznaczono, w polskich przedsiębiorstwach przemysłowych dominujący udział w wartości majątku trwałego mają środki trwałe.

Środki trwałe w zależności od przyjętego kryterium klasyfikuje się różnie, np. z punktu widzenia tytułu własności dzieli się na własne i obce. Większość funkcjonujących w przedsiębiorstwie środków trwałych stanowią środki własne. Do środków obcych zalicza się środki trwałe wykorzystywane na podstawie umów: dzierżawnej, najmu bądź leasingowej.

Ze względu na przeznaczenie (funkcje) poszczególnych środków trwałych dzieli się je na produkcyjne i nieprodukcyjne. Do produkcyjnych zalicza się środki trwałe wykorzystywane w działalności operacyjnej przedsiębiorstwa, a więc w fazie zaopatrzenia, produkcji i zbytu. Nieprodukcyjnymi środkami trwałymi są środki związane z pozagospodarczą działalnością przedsiębiorstwa, a więc wykorzystywane na cele kulturalne, oświatowe, socjalne, ochrony zdrowia itp.

W zależności od intensywności wykorzystania środki trwałe dzieli się na czynne i nieczynne czasowo lub stale. Nieczynne czasowo są środki trwałe rezerwowe lub będące w naprawie. Do trwale nieczynnych zalicza się obiekty majątku trwałego, nie wykorzystywane w okresach dłuższych niż pół roku. Do czynnych zalicza się środki trwałe użytkowane stale lub sezonowo.

Za podstawową uznaje się tzw. klasyfikację, rodzajową środków trwałych, która jest usystematyzowanym zbiorem obiektów majątku trwałego, służącym m.in. do celów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami [DzU 1999 nr 112; DzU 2000 nr 113] w sprawie klasyfikacji środków trwałych wyodrębnia się 10 zasadniczych grup rodzajowych środków trwałych. Należą do nich:

grupa 0 - grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego), grupa 1 - budynki i lokale (jak również spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego), grupa 2 - obiekty inżynierii lądowej i wodnej, grupa 3 - kotły i maszyny energetyczne, grupa 4 - maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,