°la swojego ot^ schlzofrenik w oUn,Q
fazie choroby
niezrozumiały widywalny, a Iffii
przerażający.
ko osobną jednostkę chorobową. Prawdopodobnie jednak kryteria te są manifestacjami nieznanej liczby zaburzeń, złączonych „wspólnym etapem końcowym” — uderzającą i niepowtarzalną utratą kontaktu z rzeczywistością, nazywaną często psychozą.
Wyznacznikiem schizofrenii jest więc ostrzejsze lub łagodniejsze zerwanie relacji ze światem zewnętrznym, w którym żyją osoby z zaburzeniami, czyli kontaktu opierającego się na zgodzie większości ludzi co do tego, jakie sfery wspólnego doświadczenia cechuje prawdziwość i realność. Typowym schizofrenikiem jest ktoś, kto stracił kontakt z punktami stanowiącymi podstawę integracji psychicznej oraz komunikacji ze społecznym otoczeniem. Może on na przykład twierdzić, że jest Bogiem lub że jego mózg został podłączony do CIA przez satelitę, albo też „odłączyć się” od wszelkiej wymiany psychicznej z innymi ludźmi. Dla swojego otoczenia schizofrenik w aktywnej fazie choroby jest obcy, niezrozumiały, nieprzewidywalny, a często — przerażający.
Jeśli spróbujemy dokładniej zidentyfikować czynniki składowe leżące u podłoża owej utraty kontaktu z rzeczywistością, dostrzeżemy wiele różnych nieprawidłowości psychicznych u osób, których zachowanie spełnia kryteria diagnostyczne dla schizofrenii. Obejmują one sferę działania, myśli, postrzegania, emocji, poczucia tożsamości i relacji z innymi ludźmi. Wszystkie one objawiają się różnie u różnych pacjentów. Ta