DSC03702

358 Struktury

ciąż ich działalność jest koordynowana przez lokalne przedstawicielstw BSN. Canon Jest często obecny poza granicami Japonii z wieloma grunA*^ duktów wprowadzanych niezależnie od siebie, jak kamery, kopiarki, gJ*¹¹ tyczny itp.    ***** ^

Występujące na poziomie światowym tendencje do standaryzacji fctów, procesów wytwarzania i polityki sprzedaży, będące efektem konfc ^ międzynarodowej, popychają coraz więcej zdywersyfikowanych przedsiciy^ji do przyjmowania takiej formy strukturalnej. Inaczej można powiedzieć, ^ ^l0rM>, lizocja produktów pociąga za sobą kształtowanie struktur globalnych kryterium produktowego.    ^e4b

Struktury globalne według kryterium strefowego

Jeśli się okazuje, te sukces przedsiębiorstwa zależy bardziej od rejonu opg niż od produktów, strategia grupy ewoluuje w stronę koncepcji portfela krau^ pociągając za sobą strukturę opartą na kryterium kraje i (lub) strefy geograf. ' Ma to miejsce np. w przypadku farmaceutyków (Pfizer) lub kosmetyków (1’oJ* Ogólniej możemy powiedzieć, że tego typu struktury spotyka się wtedy produkcja lokalna stanowi znaczną część sprzedaży realizowanej w danym {r'¹ gdy miejscowe prawo lub normy etyczne narzucają takie rozwiązania, gdyń^ sięblorstwo stosuje politykę zróżnicowanych marek produktów w zależności kraju, gdy proces umiędzynarodo wiania jego działalności dokonuje się wykup lokalnych spółek. Struktury oparte na kryterium geograficznym są rówi^ tworzone w tych dziedzinach działalności, w których trzeba byłoby ponosić zbu wysokie koszty transportu międzynarodowego (Ciments Lafarge, 1’Air Liquj2 Przyczyną utworzenia takiej struktury może być wreszcie nabycie przez przędą biorstwo zagranicznej filii, której tożsamość chce ono utrzymać i z którą j_eg₀ stosunki mają charakter przede wszystkim finansowy.

Struktura oparta na kryterium regionów jest najbardziej zdecentralizować formą struktur wielonarodowych. Każdy zarząd lokalny powinien mieć wia$. nydi ekspertów. Możliwości międzynarodowej integracji opartej na produktach a w tym przypadku ograniczone, podobnie jak możliwości sprawowania kontro! przez centralę. Taką strukturę stosują często przedsiębiorstwa słabo zdywersyfi. kowane (np. Ford, IBM, Rank-Xerox) lub w ielkie międzynarodowe banki.

Kierownik regionu powinien zarządzać całym portfelem produktów swoją strefy. Jeśli portfel ten jest zbyt szeroki, pojawia się poważne ryzyko utraty efeto korzyści skali. Tego typu struktura umożliwia jednak znaczną adaptacje do specyfiki regionalnej (odmiennej klienteli, zróżnicowanej kultury < >rganizacyjnej,nie$ia-bdnośd politycznej krajów).

Mieszane struktury globalne

Jeśli się pominie wyjątki, żadne przedsiębiorstwo nie stosuje czystych form struktur globalnych. Co więcej, dominujący w danym momencie typ struktury przedsiębiorstwa jest funkcją przyjętych przez nie priorytetów. Jeśli firma na poziomie światowym jest zorganizowana według kryterium funkcji lub specjalności, to jest zmuszona wprowadzać mechanizmy koordynacji oparte na kryterium regionalnym, i odwrotnie.

Katda organizacja międzynarodowa nosi na sobie piętno stosunków macierzowych, ponieważ musi jednocześnie uwzględniać wiele kryteriów struktury-zacji, nawet jeśli jedno z nich lub dwa wyraźnie dominują. Dzieje się tak albo z powodów czysto operacyjnych (np. zamkniętość granic narzuca konieczność zastosowania struktury opartej na kryterium regionalnym), albo z przyczyn dy-ferencjacji strategicznej (wysoki stopień zróżnicowania kluczowych czynników sukcesu). Teoretycznie idealna byłaby struktura macierzowa, w której dyrektor produktu A w kraju X byłby odpowiedzialny zarówno branżowo za międzynarodowy oddział tego produktu, jak i za region obejmujący kraj X (zob. rys. 14.9).

DYREKCJA GENERALNA

ODDZIAŁ

MIĘDZYNARODOWY

(ewentualnie)

ODDZIAŁ B ODDZIAŁ A

STREFY UVW

KRAJOWY MIĘDZYNARODOWY STREFY XYZ

PRODUKT A

PRODUKT A

Rysunek 14.9

Globalna struktura macierzowa

KRAJ X KRAJ Y

Symetria graficzna nie powinna jednak stwarzać złudzenia symetrii rzeczywistej, ponieważ znaczenie poszczególnych krajów i produktów dla danego przedsiębiorstwa nie jest jednakowe. Koncepcja struktury macierzowej ma sens tylko