DSC04007

24 on o Id NA 011AII _AKTlHtVK n.omr/.NA

)1’occn6w geologicznych w czwarto-więt' l.<*ktomk;i i własności li

na j ważniejszy wpływ im przebieg I rzędzie miały cechy .struktury podłoża t ©logiczne sk utworów ciwj no, rzeźba pc

Zróżnicowanie to umożliwia wy^u*^,,~^ł'~^ł“^v'    ^w ' ';y₇‘'^j —■

vartorzędo wy ch (fig. 2). Krotka charakte-

y i-ociiy Mi,riiki,ury r^,M    .    •    ,

kul |>r/.'dL'zwmtorzi;dowycli. Do zróżnicowania regionalnego vartor*ędowych przyczyniły si<j również ruchy neotektomez-owicrzchni przedczwartorzcdowej i wiele innych czynników. i« to umożliwia wydzielenie regionów o różnej budowie

_______,,-.J wyd

i różnej miąższości utworów czw

Fig. 2. Miąższość utworów czwartorzędowych w Polsce na tle niektórych struktur starszych (wg E. Riihlego, w: E. Riihle, J. E. Mojski, 1968, miejscami zaktualizowane)

1 — granice regionów o różnej budowie czwartorzędu: I — region północno-wschodni; II — region południowomazowiecko-podlaskfcaM III — region północnomazowiiga ko-pomorski; IV — region kujawsko-pomorski; V — region wielkopolsko-śląski; VI — region północny; VII — region wyżynno--podkarpacki; 2 — południowej -zachodnia krawędź platformy prekambryjskiej; 3 — północna granica Karpat oraz Sudetów wraz z blokiem przedsudeckim)^ granice 2 i 3 wg J. Znoski i M.

Pajchlowej, 1969)

rystyka każdego z tych regionów może okazać się przydatna do lepszego wprowadzenia w główne zagadnienia stratygrafii czwartorzędu Niżu Polskiego i jego poszczególnych części i może ułatwić zrozumienie przewodnich rysów budowy geologicznej osadów tego wieku, a zwłaszcza przyczyn zróżnicowania litofacjalnego. Próbę wydzielenia takich regionów przedstawiono już wcześniej (J. E. Mojski, 1977) opierając się częściowo na wydanych do tego czasu arkuszach Mapy geologicznej Polski 1:200 000; obecnie niemal cały Niż Polski jest nimi pokryty. • Przybyło również wiele innych bardzo cennych publikacji. Wszystkie one umożliwiają dokładniejszą charakterystykę wydzielonych wówczas jednostek strukturalnych czwartorzędu na Niżu Polskim. W tekście nazwy regionów używane są tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Region północno-wschodni, w którym stwierdzono stosunkowo pełny profil litologiczno-stratygraficzny, miąższości zazwyczaj ponad 200 m, a w wielu przypadkach ponad 250 m, stanowią: północna część Niziny Podlaskiej, północno-wschodnia część Niziny Mazowieckiej i najbardziej południowa część Pojezierza Mazurskiego. W regionie tym występują w dużej miąższości i bogatym rozwoju facjalnym niemal wszystkie znane przewodnie poziomy litostratygraficzne plejstocenu niżowego z wyjątkiem osadów morskich. Miąższe warstwy glin zwałowych i innych osadów lodowcowych, a także wodnolodowcowych, przeważają w pro-