DSC04199

2 Ki II v wv om z Al Tlljl*l>WANIA I ItTItATYUltAKIA

rozwoju opisywali niejednokrotnie *fj Jersak (1973a, 197(iu c) K k necka-Botley (1988, 1872, 1073, I978b)_f K, Konecku-Betley h/ czak (1976), II. Mnruazczuk (1072a, 197(1) 1 wreszcie J, ic. Molaki (tata 1981* UHi5b, o, 19000 1 In.), jednakże inaczej Ją datując.

Najważniejszą cechą makroskopową! globy eemskloj Jest znaczna jej miąższość, osiągająca zazwyczaj 1,6 2,0 m (fig. 82) oraz złożony profil genetyczny, świadczący o skomplikowanej historii Jej powstania i ewolucji. Kod wzglądem genetycznym jest to globu płowa, z pospolicie wy* stępującymi śladami odgórnego oglejcnia. Poziomy diagnostyczne Ii, M-i-ruszczak określa jako Aj—Aa—Bi—Bj-—B₃—C. Poziom B jest barwy intensywnie rdzawej, bardziej zwięzły aniżeli less niezgłębiony. Decyduje o tym obecność związków żelaza oraz niewielka domieszka związków manganu. Znajduje się w nim znaczna ilość przemieszczonego mechanicznie ilu koloidalnego, co jest charakterystyczne dla procesów przemywania. Struktura poziomu jest pryzmatyczna. Poziom B osiąga miąższość do 1,5 m. Dolna jego część jest w niektórych profilach laminowana ciemniej zubarwionymi związkami żelaza. Laminowanie takie dowodzi, według K. Koneckiej-Betley (1970b), rozmarzania wiecznej zmarzliny podczas jej zaniku u schyłku okresu zimnego.

Górna część profilu gleby eemskiej jest świadectwem bardziej złożonych procesów pedogenetycznych, zmian warunków paleogeograficznych i tyra samym nie jest łatwa w interpretacji stratygraficznej. Zdaje się nie ulegać wątpliwości, że występujące zazwyczaj odgórne oglejenie w postaci plam i pieprzy żelazisto-manganowych i rozjaśnienia górnej części poziomu B jest świadectwem przejścia warunków interglacjalnych i roślinności lasów liściastych w bardziej wilgotny i chłodny klimat schyłku in-terglacjału. Zmiany te zaznaczały się w tym samym profiiu glebowym, bez jego nadbudowy substancją mineralną.

Nad poziomem wybielania występuje zazwyczaj jeden poziom czar-noziemny. Jego interpretacja genetyczno-chronologiczna jest różna. J. Jersak (1965) uważa go za czarnoziem rozwinięty nal poziomie lessowym nawianym po ukończeniu procesów wybielania gleby interglacjalnej. W takiej sytuacji gleba czarnoziemna należałaby już do zlodowacenia północnopolskiego.

II. Maruszczak (1976) i J. E. Mojski (1965b) uważają, że gleba czarnoziemna jest zakończeniem interglacjalnego cyklu pedogenezy i powstała w schyłkowej części interglacjału, według I-I. Maruszczaka na delu-wiach gleby interglacjalnej, a według J. E. Mojskiego w górnej części tejże gleby, bez dostarczenia jakiegokolwiek nowego materiału z sąsiedztwa. Obie te interpretacje lokują glebę czarnoziemną jeszcze w intergla-cjale ©emskim, poniżej interstadiału konińskiego (brorup) a według II. Maruszczaka poniżej interstadiału amersfoort. Zdaniem J. E. Mojskiego jednak, interfaza amersfoort nie musi zaznaczać się w ogóle w profilach lessów i gleb kopalnych, trwała ona bowiem zbyt krótko.

Gleba interglacjału eemskiego w lessach na terenie Polski jest nazywana przez H. Maruszczaka glebą interglacjalną młodszą (GJ/LSg), a przez J. Jersaka glebą typu Nietulisko I.

Eemska gleba kopalna jest znana również z profilów na obszarach pozalessowych. W takim przypadku ma ona znaęzenie stratygraficzne dużo większe, ponieważ rozdziela serie glucigoniczne bądź wodnolodow-cowe występujące nu rozległych obszarach niżowych. Nujbardziej repro-