DSC04216

111

KI

KB

Ml

sfl

BI

Ms»a

MM

IMŚkuchw otrzymuje się przez tłoczenie drobno zmielonych i podgrzanych nasffiRzapomocąprasy hydraulicznej. Otrzymuj e się twarde tafle, które muszą być "kruszone przed podawaniem zwierzętom. Zawierają one 8-12%' tłuszczu.

ó&zymuja się metodą ciągłego tłoczenia nasion rozdrobnionych ilękko poddanych przy użyciu pras ślimakowych. Zawierają one 10-14% tłuszczu. '""Trzy zastosowaniu pras ślimakowych bądź wrzecionowych w wysokiej temperaturze otrzymuje się ekspelery, które są w postaci drobnych grudek. Zawierają Is-fŚjr tłuszczu.

Śruty poekstrakcyjne otrzymuje się w wyniku ekstrakcji tłuszczu z nasion za pomocą rozpuszczalników organicznych (np. benzyny). Pozostałość tłuszczu stanowi 1-2%.

Powszechnie stosowaną technologią przemysłową jest ekstrakcja oleju rozpuszczalnikiem (w polskich olejarniach jest to benzyna), najczęściej po uprzednim wytłoczeniu mechanicznym; końcowym produktem jest śruta poekstrakcyjna o małej zawartości tłuszczu.

Proces przerobu przemysłowego składa się z następujących etapów:

I wipl- ■ >• oczyszczania,

fe, g I wstępnego obłuszczenia, ^ewsgsH*u J i rozdrabniania,

k • kondycjonowania 44 prażenia, li jpńgtgj <$* tłoczenia wstępnego,

l • ekstrakcji rozpuszczalnikiem, 4 jodającjem usuwania rozpuszczalnika— odbenzynowapiaj ['•M| , • tostowania, suszenia i chłodzenia.

Prażenie ma na cglu, .ułatwienie^ wydzięlaóia.oleju | obniżenie aktywności enzymów pogarszających jego jakość Podczas prażenia nasion rzepaku następuje inaktywacja enzymu myrozynazy, która hydrolizuje zawarte w nasionach gluko-zynolany do związków szkodliwych dla zwierząt (izotiocyjanany, winylook-sazolidynetiony, tiocyjarmoy). Inaktywacja myrozynazy zachodzi w temperaturze powyżej*70°Ć, a optymalna temperaturą prażenia wynosi 85-90°G przez 30-40 minut. Prażenie w zbyt niskiej temperaturze powoduje, że myrozynaza jest jada] aktywna, zaś stosowanie wyższych temperatur wpływa ujemnie na jakość tjiałka śruty.

Ogrzewanie śruty po ekstrakcji (testowanie) ma na celu usunięcie pozostałości rozpuszczalnika oraz unieczynnienie termolabilnych substancji antyodżywczych zawartych w śrucie sojowej (inhibitorów trypsyny), rzepakowej (glukozynolanów i ich pochodnych) oraz bawełnianej (gossypolu). Proces ten powoduje także częściową pasteryzację śruty. Zbyt intensywne tostowanie, a mianowicie stosowanie wysokiej temperatury'i długiego¹ czasu ogrzewania, powoduje zmniejszenie zawartości lizyny ogólnej i dostępnej oraz obniżenie wartości pokarmowej śruty dla zwierząt monogastrycznych (tab. 12.3).

Szczególnie wrażliwa na warunki tostowania jest śruta rzepakowa. Stosowanie wysokiej temperatury (110-120°C) tostowania było celowe przy przerobie